niet zo. Zij kunnen niet eens een netto-contantewaardeberekening maken, een investeringsberekening als maatstaf voor het vergelijken van de financiële voordelen tussen de ene of de andere beslissing.’ Van de beoogde voordelen van fusies komt volgens u bitter weinig terecht. Waar wringt de schoen? ‘Van de fusies en overnames in de afgelopen twintig jaar is vastgesteld dat 65 tot 85 procent niet heeft geleid tot economische winst. Terwijl het creëren van die extra waarde toch het enige doel van de hele operatie geweest moet zijn. Zelf heb ik onderzoek gedaan naar de economische meerwaarde die de overname van energiebedrijf Essent door het Duitse RWE moest opleveren. Die meerwaarde is er niet. De meeste fusies zijn niet goed doordacht. Ze zijn het product van speculatief gedrag. Aan de ene kant weten ondernemers wel dat veel fusies of overnames mislukken, maar ze gokken er op dat een mislukking hen niet zal treffen. Een bijkomend aspect is dat veel bedrijven door de sterk gestegen winsten sinds de jaren zeventig bulkten van het geld. Bedrijven wilden de boot niet missen, of waren bang zelf overgenomen te worden. Zo ontstond een fusie- en overnamekoorts. Het bedrieglijke is dat veel fusies worden aangekondigd in de veronderstelling dat er een verstandig uitgedacht plan achter zit, waar bedrijfseconomische voordelen mee te behalen vallen. Naar zaken als innovativiteit, productiviteit en efficiëntie wordt echter nauwelijks gekeken. De aandeelhouderswaarde vergroten is de belangrijkste drijfveer. Maar de praktijk leert dat die waarde er vaak juist niet op vooruit gaat in vergelijking met wat zónder fusie mogelijk zou zijn geweest. Meer overheidsregulering is nodig om bedrijven ervoor te behoeden dat ze al te eenvoudig andere bedrijven overnemen en daarmee zeer risicovol opereren.’ rende en beeldbepalende ondernemingen doen. Daarbij kun je denken aan het verkopen of verplaatsen van productielocaties, aan het uitbenen van op zichzelf renderende bedrijfsonderdelen, aan het overnemen van bedrijven. En als ze al deze dingen niet www.orinformatie.nl @informatief doen, dan bedenken de managementgoeroes dat wel voor ze. Als econoom heb ik de eigenschap te zeggen: “Als ik 20 miljoen ga investeren, moet er wel meer uitkomen dat wat ik erin gestopt heb. Anders heeft het geen zin.” Managementconsultants denken Welke les moet de medezeggenschap uit die vele mislukte deals trekken? Een or krijgt toch veelal ronkende cijfers en gloedvolle perspectieven voorgespiegeld, met als doel om vooral positief te adviseren. ‘Een or moet erop bedacht zijn dat een mismatch kan ontstaan tussen de verwachtingen die de or zelf heeft ten aanzien van de rationaliteit van de bestuurders en de daadwerkelijk door deze bestuurders gehanteerde overwegingen. Je moet proberen in de werkelijke politiek-strategische OR informatie 12 | december 2011  25 Pagina 24

Pagina 26

Scoor meer met een webwinkel in uw brochures. Velen gingen u voor en publiceerden lesmateriaal online.

OR informatie, december 2011 Lees publicatie 10Home