Reorganisatie bij de Rijksdienst: het einde van de ambtenaar? Arm Rijk De Rijksdienst gaat op de schop. De taakstelling bedraagt voor 2015 1,52 miljard euro en vervolgens 1,79 miljard structureel. We moeten een kleiner deel van ons bruto nationaal product aan de overheid als organisatie uitgeven, en ook een kleiner beslag leggen op de beschikbare arbeidscapaciteit. Wat betekent dat voor de ambtenarij? Door Marco Sikkel Flexibele inzet ambtenaren? Onafhankelijkheid onder druk Individuele verantwoordelijkheid V oor de Rijksdienst is met invoering van het functiehuis Rijksdienst de belangrijkste verandering aller tijden gestart op het gebied van personeelsbeleid. De Rijksambtenaar gaat van taakgericht werken naar werken op basis van vereiste competenties en resultaatgerichte afspraken, een beleid dat moet aansluiten bij het werkaanbod en de voorraad. Dit beleid heeft tot doel om de bestaande schotten binnen en tussen de publieke sectoren op te heffen, ambtenaren breder inzetbaar te maken en de arbeidscapaciteit optimaal te benutten. Daarbij moet de medezeggenschap zich bewust zijn van het risico dat de individuele afhankelijkheid van de ambtenaar groter wordt. De benodigde capaciteit wordt straks grotendeels berekend op basis van project- en programmamanagement. De ambtenaar moet straks maar afwachten of hem nog nieuw werk wordt geboden. Beoogd wordt bovendien om ambtenaren van werk naar werk te laten doorstromen zoals omschreven in het Sociaal Flankerend Beleid Rijksdienst. Per 2012 wordt dit beleid echter vervangen door het ARAR. 44  OR informatie 12 | december 2011 Zorgelijk Werkgever en werknemer zijn ondergeschikt aan het algemeen belang De bezuinigingsmaatregelen en de zwaardere competentievereisten betekenen een bedreiging voor de loopbaan van menig ambtenaar. Vooral de lagere beheerfuncties moeten het ontgelden. Het was de bedoeling om ambtenaren in deze functies de kans te geven zich te ontwikkelen, maar de herinrichting van de Rijksdienst verloopt anders: eerst bezuinigen (wie kunnen er weg?), dan de processen herinrichten en dan pas aandacht schenken aan de ontwikkeling van de medewerker. Dit laatste is niet alleen zorgelijk voor de ambtenaar, maar ook voor de positie van de Rijksdienst op de arbeidsmarkt. De werk-naar-werk-kwalificatie is momenteel voor mening ambtenaar het voorportaal van een status als herplaatsingskandidaat, omdat de kwaliteitseisen nogal abrupt naar boven worden bijgesteld. Het streven is om met een kleinere, betere en efficiëntere Rijksdienst het toekomstige tekort aan ambtenaren op te vangen. Gezien de bezuinigingsmaatregelen en de uitwerking daarvan, is dit echter vooral een voornemen op papier. De investeringen in geld en tijd om ambtenaren te begeleiden naar een hoger niveau, ontbreken vooralsnog. Volgens het kabinet ontkomt de overheid er niet aan om de arbeidsvoorwaarden aantrekkelijker te maken, maar de departementen schrijven dubieuze ‘ondernemingsplannen’ die de kwaliteit onvoldoende waarborgen – al was het maar omdat het primaat van de politiek het bestuurders onmogelijk maakt om te ondernemen, flexibiliteit te creeëren en te investeren in kwaliteit. Daar komt nog bij dat de toenemende afhankelijkheid van de ambtenaar ervoor zorgt dat de verhouding tussen het ambtelijk apparaat en de politiek onder druk komt te staan. Er dreigt een onbalans in wederzijds respect, loyaliteit en vertrouwen doordat de ambtenaar sterker afhankelijk wordt van het management en de bezuiningingen. Essentieel bij de herinrichting is juist dat er oog is voor de complementaire samenwerking tussen politiek en de ambtenarij in brede zin – dus niet alleen met de ambtelijke top! Daarom zijn de interactie en dialoog noodzakelijk tussen sturende politici en onafhankelijke ambtenaren – uiteraard in de wetenschap dat het laatste woord aan de politiek is. Die adviesrol dreigt te verwateren volgens het aloude adagium: wiens brood men eet, diens woord men spreekt. Dat houdt een groot risico in voor de kwaliteit van de besluitvorming en uitvoering. @informatief www.orinformatie.nl Pagina 43

Pagina 45

Voor clubbladen, online onderwijsmagazines en sportbladen zie het Online Touch online publisher CMS systeem. Met de mogelijkheid voor een e-commerce shop in uw publicaties.

OR informatie, december 2011 Lees publicatie 10Home


You need flash player to view this online publication