Serie: beter functioneren Waarde van de WOR Wet geeft or meer dan alleen rechtsbescherming Nu de Wet op de ondernemingsraden vorig jaar stilletjes haar dertigjarig bestaan heeft gevierd, is het goed eens te kijken naar de betekenis ervan voor de praktijk van de vertegenwoordigende medezeggenschap in bedrijven en instellingen. En wel vanuit het belang van or’s waarvoor deze wet is opgesteld. Wat heeft de or aan deze wet? Door Hans Heerings en Theo van Leeuwen ■ Richtlijn voor functioneren? ■ Meer beïnvloedingsmogelijkheden ■ Basis voor uitoefenen bevoegdheden overgrote meerderheid heeft daar geen last van zolang we maar op de hoogte zijn van de wet- en regelgeving die het dagelijks leven in onze drukke samenleving reguleert. Grondige kennis van het verkeersreglement is onmisbaar voor elke verkeersdeelnemer, met name de gemotoriseerde. Maar onze kennis van het Burgerlijk Wetboek (BW) is beperkt en we grijpen daar ook pas naar als er problemen zijn. De WOR lijkt wel wat op dat BW en legt in grote lijnen vast hoe de medezeggenschap in organisaties minimaal geregeld moet zijn. Daar hoeven partijen zich niet aan te houden, maar als je er met elkaar niet uitkomt dan geeft deze wet een objectief houvast. Naleving daarvan is desnoods via de rechter af te dwingen en dat maakt de or heel wat minder afhankelijk van de goede wil van de bestuurder. O Receptenboek Veel or-trainers gebruiken de WOR echter als een receptenboek voor het functioneren van de ondernemingsraad. Alsof je daarmee de bestuurder en je achterban een smakelijfschoon elke Nederlander geacht wordt de wet te kennen, is dat maar voor weinigen weggelegd. De ke medezeggenschapsmaaltijd kunt voorzetten. Recepten zijn een houvast voor de beginnende kok, maar slaan ook alle creativiteit dood. De WOR hanteren als strakke leidraad is fnuikend voor de inhoud van de vertegenwoordiging en het overleg van de ondernemingsraad. Procedure wordt dan belangrijker dan inhoud. Wat hebben we hier volgens de wet over te vertellen, verdringt de vraag: wat vinden we eigenlijk van deze ontwikkeling? De or gaat op zijn strepen staan en de bestuurder wil zich de les niet laten lezen. De WOR geeft de or vier bevoegdheden. De verplichting van de bestuurder om de raad om advies of instemming te vragen, doet zich alleen in een aantal in de wet met name genoemde gevallen voor. Zij krijgen in de praktijk echter te veel nadruk. Er zijn zelfs or’s die de lust tot welke in- of uitspraak dan ook verliezen als een voorstel niet advies- of instemmingsplichtig is. Volkomen onrecht, want de andere bevoegdheden van de or, het informatie en het overlegrecht, zijn altijd aan Serie: beter functioneren Dit artikel is de eerste van een serie van vijf waarin op oorspronkelijke wijze tegen het dagelijkse functioneren van or’s wordt aangekeken. Vertegenwoordiging én beïnvloeding staan centraal bij de suggesties die worden aangedragen om dat functioneren te verbeteren. De prikkelende stellingnames nodigen uit tot verdere discussie. Trainers gebruiken de WOR als receptenboek voor het functioneren van de or de orde. Alleen voor or’s in overheidsondernemingen en gerechtelijke instellingen geldt de beperking van het politieke respectievelijk rechterlijke primaat. Voor alle overige or’s geldt: als je iets wilt weten of openlijk iets wilt vinden van een kwestie met betrekking tot de organisatie, dan heb je daar het volste recht toe. Waarom dan dat voortdurende gezeur over of iets wat te gebeuren staat onder het advies- of instemmingsrecht valt? Waarom zeggen or’s niet gewoon wat ze ergens van vinden en zorgen ze ervoor dat er serieus met hun mening wordt omgegaan? Meer hierover in de komende bijdragen. Eigen mening De Wet op de ondernemingsraden (WOR) heeft het overleg met de bestuurder centraal geplaatst. Wellicht is dit de bron van de algemeen verbreide misvatting dat het zwaartepunt van de medezeggenschap in de overlegvergadering ligt. Natuurlijk wordt daar veel beklonken. Maar daar gaat, als het goed is, een beïnvloedingsproces aan vooraf. En het is een gemiste kans als de or die beïnvloeding uitsluitend in de overlegvergadering situeert. Een or die slagvaardig opereert heeft voor alles een eigen mening en gebruikt die om de besluitvoorbereiding en de besluitvorming te beïnvloeden waar die plaatsvindt. Namelijk 38 ■ OR informatie 1/2 | januari/februari 2010 www.orinformatie.nl Pagina 37

Pagina 39

Scoor meer met een online shop in uw uitgaven. Velen gingen u voor en publiceerden onderwijscatalogussen online.

OR informatie, januari/februari 2010 Lees publicatie 12Home