daarmee werken? woord dient te worden gegeven aan elkaar en de politiek: ■ ■ Hoe goed vinden we onze rijksdienst? ■ Wat kan de rijksdienst beter doen? Dienen we de verbetering te zoeken in de middelen en of bij de mensen? Dat is opletten voor de medezeggenschap. Vooral nu de taakstellingen en de bezuinigingen richtinggevend zijn waarbij afstemming met de politiek over het werk dat zij genereren slechts in geringe mate onderwerp van bespreking is. Het is een utopie om te veronderstellen dat de politiek de enige aanjager is van het werk wat op het bordje van de ambtenaar komt. Ook de open samenleving vereist dat er steeds meer werk op de overheid afkomt. Het zou te eenvoudig zijn om dat als incidentenpolitiek af te doen. Tegelijkertijd worden hiermee de vragen gesteld en wellicht beantwoord die het politiek primaat vanuit het ambtelijk apparaat initieert en zal een takendiscussie achteraf met de politiek een moeilijke opgave blijken. Veranderende taken De top van de departementen geeft naar Zweeds voorbeeld de voorkeur aan een duidelijke scheiding tussen beleids- en uitvoeringstaken: kleine kerndepartementen en grote uitvoeringsorganisaties. Door de inmiddels zwaardere functie-eisen op uitvoeringsniveau is voor veel ambtenaren een ontvlechting van hun werk zichtbaar. Ook privé dienen de gevolgen van de concentratiebewegingen zich aan. Veelal vestigen deze beheerorganisaties zich centraal. Met als gevolg dat er mee moet worden verhuisd of langer moet worden gereisd. Zekerheid met loyaliteit op vaste taken wordt onzekerheid met een werk-naarwerk-status en externen die het overnemen. Daarnaast is veel management er nog niet aan toe om leiding te geven op basis van resultaatgerichte afspraken. Zij gaan nog steeds uit van het prikklokprincipe en kijken vooral naar aanwezigheid. Daarnaast is het voor een groot deel van het werk op beheersniveau niet mogelijk om sociaal te innoveren. Vooral voor de beheersmatige kant blijven de afspraken voor sociale innovatie en het sociaal flankerend beleid deels achterwege. Eveneens is er de druk van de taakstelling en de komende te verwachte politieke bezuinigingen op het ambtenarenapparaat. Veel werk zal tijdens de heroverwegingen over hoe Nederland na de economische crisis eruit moet gaan zien, een dubbele werkKernvraag is hoe de Nederlandse rijksdienst de beste ambtelijke dienst ter wereld wordt belasting geven. De vraag over welk personeelsbeleid daarbij passend en fatsoenlijk is, dient gezamenlijk met de medezeggenschap kritisch te worden beantwoord. Begrippen dat het personeel flexibel moet worden ingezet en dit ook moet willen, vraagt behalve een gewijzigde inrichting van de organisatie, zoals het rijksbrede functiehuis, eveneens een gewijzigde kijk op bestaande regelgeving, zoals het ARAR, en dienen de belangen per departement opzij te worden gezet. Vooralsnog is de uitwisselbaarheid van medewerkers gering. Het protectionisme viert momenteel hoogtij en het zijn met de name de medewerkers aan de beheersmatige kant die het raakt als de arbeidsmarkt inboet aan transparantie. Het dient namelijk zorgvuldig en in alle openheid plaats te vinden. Tevens ook in samenspraak met de medewerkers, anders is de beste rijksdienst een utopie. SQUIT Het is voornamelijk de flexibilisering die betrokkenheid bij de nieuwe ideeën bemoeilijkt. Daarom is het noodzakelijk om het binnen de kaders van de WOR opnieuw te verankeren. Daarbij is het essentieel om binnen de medezeggenschap de geijkte structuren van beïnvloeding los te laten en invloed flexibel te organiseren waar Samenwerking, Quorum, Uitgangspunten, Individuele betrokkenheid en Draagvlak trefwoorden zijn om de beste medezeggenschap van de wereld te zijn. De oplettende lezer heeft bij de trefwoorden het woord squid (inktvis) ontdekt. Zoekt u de kenmerken van dit bijzondere zeedier maar eens op en u zult zien dat de overeenkomsten een denkroute kunnen zijn voor sociaal innoverende medezeggenschap en voor de manier waarop invloed opnieuw kan worden georganiseerd, in het belang van diegenen die met elkaar de toekomst in kunnen en willen. Marco Sikkel is trainer/adviseur bij CAOP team Medezeggenschap OR informatie 5 | mei 2010 ■ 21 Pagina 68
Pagina 70Scoor meer met een e-commerce shop in uw weekbladen. Velen gingen u voor en publiceerden magazines online.
OR informatie, mei 2010 Lees publicatie 15Home