Ontwikkelwens Alfred Marshall non Ruijters’ boek Liefde voor leren (2006) waarin zij kiest voor de definitie van Claxton e.a. (1996): ‘Leren komt vanuit de “zone van het niet-weten/het onbekende” en leidt via allerlei fysieke en mentale activiteiten tot het ontdekken van begrip en bekwaamheid.’ Deze definitie sluit goed aan bij het beeld van leren dat opgesloten moet zitten in begrip ‘een leven lang leren’. Werknemers moeten dus in beweging komen. Ze moeten immers een bijdrage leveren aan hun eigen duurzame inzetbaarheid – en dus aan hun vitaliteit, werkvermogen en employability. Een leven lang leren is niet alleen belangrijk voor de werknemer zelf. Ook de maatschappij heeft er baat bij, omdat het zwaartepunt van de Nederlandse economie steeds verder verschuift naar de dienstensector en dus naar kenniswerk. Een leven lang leren omvat de zorg van de werkgever om werkne34 OR informatie 3 | maart 2012 Weeg de ontwikkelwens af tegen de ontwikkeling van de organisatie mers de kans te bieden zich in elke levensfase voortdurend te ontwikkelen en hun kennis en vaardigheden continu te verbeteren. Maar hoe ziet dat er dan uit? Moet een werknemer dan steeds weer in de boeken en de schoolbanken duiken? Ruijters beschrijft het leren in organisaties en het leren van organisaties als de language of learning. Het gaat hierbij om twee vraagstukken: 1) hoe te komen van individueel leren naar het leren van organisaties en 2) hoe invulling te geven aan het individuele leren vanuit concepten van het leren van organisaties. De manieren van leren van werknemers lopen uiteen van kennisoverdracht naar ‘de kunst afkijken’, leren onder druk van een deadline, leren in een veilige omgeving, leren volgens een zorgvuldige planning en zo meer. Er bestaat niet alleen een grote diversiteit in de manieren waarop mensen leren, maar ook in leervormen en activiteiten. Het leerpotentieel van een werknemer komt pas goed tot zijn recht als er geluisterd wordt naar diens ontwikkelwens: waar wil hij naartoe? Die wens moet worden afgewogen tegen de wensen die de ontwikkeling van de organisatie met zich meebrengt. In het perspectief van duurzame inzetbaarheid betekent dit dat de organisatie moet weten waar werknemers verschillende werkzaamheden en functies kunnen (gaan) vervullen. De werknemer moet in ontwikkelgesprekken en functioneringsgesprekken gevraagd worden naar de ontwikkelwens en deze wens moet vervuld worden in een leertraject dat aansluit bij de ontwikkeling van de organisatie. Dat kan betekenen dat de werknemer een traject ingaat dat hem voorbereidt op het verlaten van de organisatie omdat er geen passende functie meer is. Dat geldt ook voor oudere werknemers. Een leven lang leren kent geen leeftijdsgrens. Duurzame inzetbaarheid gaat volgens de definitie van de SER over werkvermogen, employability en vitaliteit. Onderzoek van Van Vuuren, Daniëls en Semeijn geeft aan dat de employability van de werknemers afneemt met de leeftijd, maar niet hun werkvermogen en vitaliteit. Verder blijkt dat hoe langer men blijft doorleren, hoe duurzamer de inzetbaarheid is. Dus groter werkvermogen leidt tot grotere employability en vitaliteit, zelfs voor oudere werknemers. En employability en werkvermogen zijn weer gebaat bij voldoende mogelijkheden voor een leven lang leren. Verantwoordelijkheid nemen Uit een onafhankelijk onderzoek van Berenschot en uitgeverij Performa blijkt dat de HR-professionals meer en meer een sturende rol binnen organisaties toebedeeld krijgen. Zij vinden het erg belangrijk om beleid ten aanzien van bijvoorbeeld een leven lang leren binnen de organisatie te ontwikkelen, maar de werkdruk neemt toe omdat andere zaken zoals terugdringen van het ziekteverzuim veel aandacht opeisen. De medezeggenschap moet hier zijn verantwoordelijkheid nemen en initiatieven ontplooien om een leven lang leren in de organisatie te implementeren. Vraag aandacht voor een stimulerend opleidingsbeleid! De rechten die de WOR aan de ondernemingsraad geeft, sluiten aan op de beleidsinstrumenten die nodig zijn voor een leven lang leren. @informatief www.orinformatie.nl Pagina 33
Pagina 35Scoor meer met een webwinkel in uw vaktijdschriften. Velen gingen u voor en publiceerden weekbladen online.
OR informatie maart 2012 Lees publicatie 23Home