Duurzame inzetbaarheid Voor jong en oud Als het om inzetbaarheid gaat, richten ondernemingsraden zich vaak op regelingen voor ouderen. Dat doet de ambities van andere werknemers tekort. De medezeggenschappers bij drinkwaterbedrijven, ingenieursbureau Movares en de gemeente Hilversum ijveren voor een inzetbaarheidsbeleid voor alle categorieën. Met wisselend succes. Door Loek Kusiak Aanpak or’s Waterbedrijven Aanpak or Movares Aanpak regiegroepen gemeente Hilversum D e arbeidsmarkt verandert ingrijpend. Over enkele jaren kampen veel branches met omvangrijke personeelsschaarste. Technische sectoren verwachten door de uitstroom van ‘babyboomers’ in 2014 een tekort van 35.000 tot Europees geld voor duurzame inzetbaarheid Een organisatie die werknemers gezond en vitaal aan het werk wil houden, kan hiervoor projectsubsidie krijgen bij een Opleidingsen Ontwikkelingsfonds (O&O-fonds). Het Europees Sociaal Fonds (ESF) stelt per 1 mei 2012 aan de O&O-fondsen subsidie beschikbaar die onder meer is bedoeld voor projecten gericht op duurzame inzetbaarheid. Ook de or kan daar gebruik van maken. Informeer de bestuurder daarom over deze mogelijkheid. Het project moet zich richten op één van de volgende thema’s: het stimuleren van arbeidsmobiliteit van werknemers, het bevorderen van gezond, veilig en vitaal werken en arbeidstijdenmanagement, het bevorderen van sociaal innovatief en duurzaam ondernemerschap en employability. De subsidie bedraagt minimaal 90.000 euro en maximaal 160.000 euro. Op de site www. opleidingenberoep.nl staat een overzicht van de O&O-fondsen van verschillende branches. 28 OR informatie 4 | april 2012 40.000 mensen. Grote personeelskrapte dreigt ook in de zorg en de logistieke sector. Vraag en aanbod veranderen voortdurend door economische ontwikkelingen, technologische innovatie en trends als thuiswerken en flexibel werken. Om de personeelskrapte en vergrijzing het hoofd te bieden, moeten veel werknemers na hun 65ste doorwerken. Een extra reden dat steeds meer bedrijven en instellingen inzetten op ‘levensfasebewust personeelsbeleid’ ofwel duurzame inzetbaarheid. ‘Inzetbaarheid is het vermogen van mensen om werk te behouden en nieuw, uitdagend werk te te vinden’, zegt arbeids- en organisatiepsycholoog Aukje Nauta, als bijzonder hoogleraar verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. ‘De tijd waarin je loopbaan grotendeels werkgevergestuurd was, is voorbij. Naarmate je ergens langer in dienst was, kwam je als vanzelfsprekend in een hogere loonschaal. Ouderen kregen en krijgen daardoor ook soms meer betaald dan hun productiviteit rechtvaardigt. Maar life-long employment bestaat niet meer.’ Met een leven lang leren moet de werknemer zijn marktwaarde op peil houden. ‘Want’, stelt Nauta, ‘werknemers kunnen er niet langer op vertrouwen dat hun baas het Duurzame inzetbaarheid vaak nog onontgonnen thema voor or’s goed met hen voorheeft. Kennis raakt ook steeds sneller verjaard. Wie in 1980 academische kennis had opgedaan, kon daar elf jaar mee vooruit. Tegenwoordig is dat nog maar drie jaar. Helaas is het ook zo dat van alle werkende 55-plussers maar vijf procent een cursus volgt. Tussen werkgever en werknemer moet een creatieve dialoog ontstaan over de vragen als: hoe wil jij je verder ontwikkelen, welke kennis heb je daarvoor nodig en hoe kunnen wij jou helpen bij het zetten van nieuwe stappen?’ ‘Op een reorganisatie hoort geen mooi etiketje van duurzame inzetbaarheid’ Driftig op zoek Aan cao-tafels, maar ook voor ondernemingsraden, is duurzame inzetbaarheid een nieuw thema op de agenda. In een advies van de SER (in 2009) worden begrippen als vitaliteit, werkvermogen en employability genoemd als doelen voor een ‘breed preventiebeleid’ om mensen binnen organisaties tot aan hun pensioen gezond en mentaal veerkrachtig te houden. Voor veel ondernemingsraden is het nog worstelen met het begrip duurzame inzetbaarheid, is de ervaring van Carolina Verspuij, trainer/coach Arbeid en Gezondheid bij FNV Formaat. Zij signaleert steeds vaker volle workshops met or’s die zich in duurzame inzetbaarheid willen verdiepen. ‘De metaal, de zorg, de bouw en de sector beveiliging zijn voorbeelden van branches waar ondernemingsraden driftig op zoek zijn naar informatie over duurzame inzetbaarheid. Soms gebeurt dat naar aanleiding van een onderzoek naar medewerkerstevredenheid. Veel or’s linken het begrip duurzame inzetbaarheid nog aan verlofregelingen voor ouderen, of aan werk-naarwerk-begeleiding via een mobiliteitsbureau. Dat laatste klopt al helemaal niet. Op een reorganisatie hoort geen mooi etiketje van duurzame inzetbaarheid. Inzetbaarheid in de zin van gezonde leefstijl, goede werkomstandigheden en doorgroei- en ontwikkelmogelijkheden is er voor álle leeftijden. De or kan zich dan afvragen: is de cultuur van het bedrijf daar ook geschikt en transparant genoeg voor? Is het bedrijf er veel aan gele@informatief www.orinformatie.nl Pagina 27
Pagina 29Interactieve etijdschrift, deze krant of uitgave is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het online bladerbaar maken van digi tijdschriften.
OR informatie april 2012 Lees publicatie 24Home