kamer op dat het te dezen onaanvaardbaar moet worden geacht dat aan de cor geheimhouding met betrekking tot het concept-sociaal plan is opgelegd. Die geheimhouding heeft immers verhinderd dat – juist waar het de gevolgen van het voorgenomen besluit voor de werknemers en de naar aanleiding daarvan voorgenomen maatregelen betreft – de cor die werknemers heeft geconsulteerd en heeft hem aldus belet een wezenlijk onderdeel van zijn taak in het kader van het recht op medezeggenschap en het adviesrecht adequaat te vervullen. In zoverre acht de Ondernemingskamer het dan ook verbazingwekkend dat de cor die geheimhouding heeft geaccepteerd (Ondernemingskamer, 12 maart 2007, cor Bolsius). De ondernemingsraad mag dan door het personeel niet naar huis kunnen worden gestuurd, uit de rechtspraak blijkt dat hij het zich niet kan veroorloven om zijn achterban van zich te vervreemden. Zelf opstappen Het komt soms voor dat een achterban het vertrouwen in de ondernemingsraad opzegt. Wat dan? De achterban kan de ondernemingsraad formeel niet naar huis sturen en de ondernemer zal gewoon zaken met de or moeten blijven doen, inclusief adviesen instemmingsaanvragen. De or kan besluiten het gebrek aan vertrouwen te accepteren en verder te gaan op de ingeslagen weg, of hij kan besluiten om zelf op te stappen. Dat laatste is echter in juridische zin behoorlijk complex omdat de WOR niet voorziet in het stoppen van de gehele ondernemingsraad. Het is niet mogelijk om met meerderheid van stemmen de ondernemingsraad op te heffen. Ieder individueel lid is gekozen voor de volledige zittingstermijn en mag deze vervullen of niet. Aan de andere kant is niet ieder lid verplicht om zijn hele zittingstermijn af te maken. Leden kunnen dus zelfstandig besluiten om op te stappen en hun lidmaatschap te beëindigen. Welke situatie dan ontstaat, hangt af van wat hierover is geregeld in het toepasselijke reglement van de ondernemingsraad. Immers, door het aftreden van een individueel lid ontstaat een tussentijdse vacature. Deze zal moeten worden vervuld, meestal door middel van tussentijdse verkiezingen die door de overige leden van de ondernemingsraad www.orinformatie.nl @informatief moeten worden georganiseerd. Ook is het mogelijk dat alle leden van de ondernemingsraad besluiten collectief hun lidmaatschap te beëindigen. In dat geval is de or uiteraard niet meer in staat tot het organiseren van nieuwe verkiezingen, en zal het op de weg van de ondernemer liggen om dat te doen. Hij is immers wettelijk gezien verantwoordelijk voor het instellen van een ondernemingsraad. Gedurende de verkiezingsperiode zal er geen ondernemingsraad bestaan, maar dit betekent niet dat de ondernemer geen besluiten kan nemen. Integendeel. Hij kan alle besluiten nemen die hij wil, en bij gebrek aan een ondernemingsraad hoeft hij geen advies of instemming te vragen. Conclusie Bij gebrek aan de or hoeft de ondernemer geen advies te vragen Een ondernemingsraad kan formeel niet door zijn achterban worden gedwongen om op te stappen. De leden van de ondernemingsraad hoeven alleen ten tijde van hun (her)verkiezing verantwoording aan hun achterban af te leggen; dit komt dan tot uitdrukking in de herverkiezing (of niet) van de leden. Tegelijkertijd kunnen de or-leden niet doof zijn voor de geluiden uit de achterban. Bij het raadplegen van de achterban is het goed om ervoor te waken dat iedereen aan het woord komt. Vaak zien we dat bij een achterbanraadpleging enkele mensen het OR informatie 11 | november 2012 ■ 11 woord nemen, terwijl zij niet spreken voor de meerderheid van de achterban. Evenzo zien we dat emoties bij beslissingen een belangrijke rol kunnen spelen. In ieder geval geldt dat een ondernemingsraad die zijn contact met de achterban verliest, ook zijn bestaansrecht binnen de onderneming verliest. Wie vertegenwoordigt hij nog? Een regelmatige raadpleging van de achterban (in welke vorm dan ook) is wenselijk. Met de moderne communicatiemiddelen hoeft dat ook geen probleem op te leveren. Vaak zal het inhuren van een communicatie-expert echter geen overbodige luxe blijken. Steven Jellinghaus is als advocaat verbonden aan de Voort Advocaten te Tilburg en is daarnaast universitair docent aan de Universiteit van Tilburg. Pagina 10
Pagina 12Scoor meer met een webwinkel in uw tijdschriften. Velen gingen u voor en publiceerden handleidingen online.
OR informatie november 2012 Lees publicatie 30Home