Medewerkerswelzijn gaat hand in hand met goede prestaties en resultaten Tevredenheid zegt niks Medewerkerstevredenheidsonderzoeken kunnen misleidend zijn, want tevredenheid verschilt wezenlijk van bevlogenheid. In tegenstelling tot bevlogen medewerkers, zijn tevreden medewerkers niet per se betrokken. Tevredenheidsonderzoeken vertellen dus maar een deel van het verhaal, en ook ondernemingsraden trappen soms in deze val. Door Jennifer van de Pavert Welbevinden Dimensies Energiemeter E en hoge tevredenheid staat nog vaak symbool voor goed werkgeverschap. De Nederlandse beroepsbevolking scoort met 90 procent tevredenheid boven het Europese gemiddelde. Het is echter maar de vraag of tevredenheid wel het beste is dat de werkgever zijn medewerkers en de organisatie kan wensen, want aan de andere kant is slechts rond 20 procent van de werkende Nederlanders bevlogen. Deze bevlogen medewerkers zijn ook tevreden, maar de tevreden medewerkers zijn dus niet per definitie bevlogen. Tevredenheid en bevlogenheid verschillen fundamenteel van elkaar. In beide gevallen ervaren medewerkers een positief gevoel, maar een tevreden medewerker is passief en een bevlogen medewerker is energiek. Dat betekent een verschil in prestatie en resultaten. Prestatie en resultaat Uit wetenschappelijk onderzoek (Gallup) blijkt dat bevlogen medewerkers 18 procent meer productief zijn dan anderen, 27 procent minder verzuimen en 62 procent veiliger werken. In een voorbeeld van een organisatie van honderd medewerkers, leveren vijf extra bevlogen medewerkers indicatief een jaarlijkse besparing op van 36.000 euro op het gebied van verzuim en productiviteit door meer betrokkenheid en minder ongevallen (bron: whitepaper Streven naar 0 procent tevredenheid, 365). 26 ■ OR informatie 11 | november 2012 Organisaties peilen met enige regelmaat de tevredenheid van medewerkers en baseren beleid en beslissingen op het terrein van medewerkerswelzijn op deze uitkomsten. Tevredenheidsmetingen kunnen werkgevers op het verkeerde been zetten, bijvoorbeeld als het gaat om inzicht in de loyaliteit en de productiviteit binnen de organisatie. Gemeenschappelijke conclusies trekken uit onderzoeken naar tevredenheid en welzijn van medewerkers door werkgever en ondernemingsraad kan vertraging oplopen, doordat de doelstellingen van het onderzoek van tevoren niet gezamenlijk worden vastgesteld en de keuze van het meetinstrument niet op altijd op objectieve, wetenschappelijke basis plaatsvindt. Het gevolg is dat partijen geneigd zijn zich te verdedigen of de betrouwbaarheid van de meting in twijfel te trekken. Bij het meten van medewerkerswelzijn is het een randvoorwaarde dat de validiteit door een wetenschappelijk meetinstrument wordt gewaarborgd. Tevreden medewerkers zijn rustig en kalm, workaholics rusteloos en gespannen tie van beide dimensies bepaalt hoe iemand zich voelt. Die dimensies lopen van ’actief’ naar ’passief’ en van ’onplezierig’ naar ’plezierig’. Door de dimensies te kruisen ontstaan vier kwadranten met vier typen welbevinden. Er wordt van een circumplexmodel (zie figuur) gesproken omdat de gevoelens die met die vier typen welbevinden samenhangen, op een cirkel geplaatst kunnen worden die de omtrek van beide dimensies vormt. Het tweedimensionale circumplexmodel van Russell (2003) maakt inzichtelijk hoe medewerkerstevredenheid fundamenteel verschilt van bevlogenheid. Bevlogenheid (in de figuur het kwadrant rechtsboven) heeft de kenmerken van activiteit en plezier en heeft te maken met gevoelens van opwinding en geluk. Tevredenheid (figuur: kwadrant rechtsonder) heeft ook te maken met plezier, maar ook met passiviteit en gevoelens van rust en kalmte. In beide gevallen is er sprake van een positieve toestand. echter, bij bevlogenheid gaat dat gepaard met activiteit, terwijl het bij tevredenheid gepaard gaat met verzadiging en inactiviteit. En er zijn meer interessante verschillen. Bevlogen medewerkers staan op scherp en gaan ervoor, terwijl tevreden medewerkers gewoon hun werk doen en het verder wel goed vinden. Bevlogen medewerkers gaan een stapje verder en tevreden medewerkers maken pas op de plaats. Bevlogen mensen vertonen namelijk een bepaalde gedrevenheid, terwijl tevreden mensen eerder in een toestand van verzadiging verkeren, een toestand waarbij mensen Vier typen Hoe duid je het welbevinden van medewerkers, oftewel hoe zitten zij in hun vel? De psychologie gaat ervan uit dat aan het welbevinden van mensen twee onafhankelijke dimensies ten grondslag liggen. De combinaMedewerkerstevredenheid verschilt fundamenteel van bevlogenheid. @informatief www.orinformatie.nl Pagina 25
Pagina 27Scoor meer met een online shop in uw uitgaven. Velen gingen u voor en publiceerden lesmateriaal online.
OR informatie november 2012 Lees publicatie 30Home