gevolgd of zal volgen op het gebied van orwerk, en 50 procent op een aangrenzend terrein (zie tabel 1). Verder is de meerderheid van de or-leden het (sterk) eens met stellingen over de kennis die zij opdoen tijdens het or-werk, oftewel informeel leren (zie tabel 2). Zo kan 92 procent zich vinden in de stelling dat hij/ zij in het or-werk nieuwe kennis opdoet, en 68 procent in de stelling dat hij/zij in het or-werk de eigen sterke kanten uitbouwt. Slechts 17 procent is van mening dat hij/ zij qua ontwikkeling stilstaat in het orwerk, 70 procent is het met die stelling (sterk) oneens. Het gemiddelde op de schaal ‘informeel leren’ ligt dan ook ruim boven het schaalmidden: 3,81 op een schaal van 1 tot 5. Formeel leren doen or-leden vooral door algemene or-cursussen te volgen, zo blijkt uit open vragen. Dat zijn bijvoorbeeld cursussen over de Wet op de Ondernemingsraad (WOR), maar ook vaardigheidscursussen in vergaderen, onderhandelen en communicaGaandeweg leren or-leden steeds meer formeel en steeds minder informeel tie. Informeel leren doen or-leden door gesprekken te voeren met mede-or-leden, door or-tijdschriften te lezen en door informatie te zoeken op internet. We vroegen hen aan welke vorm van leren zij het meeste hebben gehad. 58 procent zegt het meest te hebben gehad aan informeel leren, de overige 42 procent aan formeel leren. Verder zegt 63 procent van de respondenten informeel verworven kennis het meest toe te passen; de overige 37 procent maakt het meeste gebruik van formeel verworven kennis. Daarmee lijkt informeel leren enigszins effectiever – althans in de beleving van or-leden zelf – dan formeel leren. Verder blijkt er een aantal factoren te zijn dat van belang is voor de mate waarin orleden formeel en informeel leren. Statistische analyses lieten zien dat or-leden, naarmate ze langer in de or-zitten, meer formeel leren en minder informeel leren. Dit is tegengesteld aan wat we vooraf hadden verwacht. Immers, je zou verwachten Het afgelopen en/of komende half jaar volg ik een opleiding, training of cursus… …op het gebied van or-werk …op een gebied aangrenzend aan or-werk …op een gebied dat niet of nauwelijks te maken heeft met mijn or-werk …voor mijn persoonlijke ontwikkeling Gemiddelde op de schaal ‘formeel leren’ (met 0 = nee en 1 = ja) Tabel 1. Percentage or-leden dat formeel leert www.orinformatie.nl @informatief Percentage ‘ja’ 76 50 29 55 M = 0,48 dat een or-cursus niet zoveel meer toevoegt voor hen die al jaren or-werk doen, terwijl kersverse or-leden naar verwachting graag via een formele cursus kennis opdoen, bijvoorbeeld over de WOR. We hebben geen duidelijke verklaring voor deze tegengestelde bevinding, die dan ook nader onderzoek vergt. Verder blijkt formeel leren af te hangen van zogenoemde ‘werk-werk-interferentie’: als or-leden moeite hebben om hun orwerk te combineren met hun reguliere werk, dan volgen ze minder vaak een formele opleiding. Informeel leren hangt sterk af van de aard van de betrokkenheid bij or-werk en van de wijze waarop het orvoorzitterschap wordt vervuld. Wat betrokkenheid betreft, blijkt dat als or-leden zich emotioneel betrokken voelen bij de or, zij meer informeel leren. Bestaat hun betrokkenheid er echter vooral uit dat ze weinig alternatieven hebben – men zit er ‘voor de koffie en de koek’, zoals een orvoorzitter over enkele van zijn or-collega’s dacht – dan zijn ze in veel mindere mate informeel aan het leren. Wat betreft de aard van het voorzitterschap blijkt inspiratie van groot belang: or-leden die vinden dat hun voorzitter hen inspireert en stimuleert om zich te ontwikkelen, uitdagende verantwoordelijkheden aan hen delegeert en een visie op de toekomst heeft, geven vaker aan dat ze informeel leren dan or-leden met een minder inspirerende voorzitter. Ten slotte blijkt dat informeel leren wel, maar formeel leren niet samenhangt met de mate waarin or-leden zichzelf inzetbaar vinden – de mate waarin men denkt een baan te kunnen behouden en nieuw werk elders te kunnen vinden. Nog een factor die van belang is voor waargenomen inzetbaarheid is de eerder genoemde werk-werkinterferentie: naarmate or-leden meer moeite hebben om or-werk en regulier werk te combineren, vinden ze zichzelf minder inzetbaar. Conclusie Ons onderzoek toont aan dat de or een geschikte plek is om te leren, vooral ook informeel. Or-leden volgen regelmatig formele opleidingen en geven aan dat ze veel leren van onderlinge gesprekken, het lezen van tijdschriften en surfen op internet. Zulke informele manieren van leren vindt de meerderheid goed toepasbaar in de praktijk, en ze blijken bovendien positief samen te hangen met de mate waarin men zichzelf inzetbaar vindt voor de interne en externe OR informatie 6 | juni 2012 ■ 27 Pagina 26

Pagina 28

Heeft u een clubblad, zmags of digi whitepapers? Gebruik Online Touch: drukwerk online bladerbaar publiceren.

OR informatie juni 2012 Lees publicatie 26Home