Bron van meerwaarde? Bespreking proefschrift Jan Ekke Wigboldus Heeft de ondernemingsraad meerwaarde voor een bedrijf? Of is het slechts een kostenpost, overgeleverd uit een tijd waarin heel andere normen en waarden golden? En als de meerwaarde van medezeggenschap er dan toch nog is, hoe bepaal je die dan? Jan Ekke Wigboldus wijdde zijn proefschrift aan het beantwoorden van deze vragen. Door Her Grimbergen Eerdere onderzoeken Macht, legitimiteit, urgentie Nieuwe rollen H opzichte van het management. (Wigboldus beschouwt zelf overigens het innovatieve kanaal als het meest belangrijk, omdat het breder kan worden benut dan de beide andere kanalen). Als deze drie kanalen inderdaad het pad effenen voor economische meerwaarde, rijst de vraag aan welke voorwaarden de medezeggenschap daartoe moet voldoen. Wigboldus gaat hierbij uit van de zogenoemde stakeholder salience theory van Mitchell (1997) en Parent & Deephouse (2007). Samengevat: macht, legitimiteit en urgentie hebben een gelijkwaardige rol in de mate waarin een stakeholder voorrang heeft boven een beslisser. et rendement van de ondernemingsraad is op het eerste gezicht lastig te bepalen. Duits onderzoek heeft echter aangetoond dat de aanwezigheid van ondernemingsraden positieve economische effecten heeft, een stelling die later nog eens werd onderschreven in Rienk Goodijk’s Herwaardering van de Rijnlandse principes (2008). Wat voegt het proefschrift Bron van meerwaarde dat Jan Ekke Wigboldus vorig jaar publiceerde, toe aan de eerdere verwante onderzoeken en publicaties? Kanalen en condities De toegevoegde waarde van Wigboldus’ boek ligt vooral in het onderzoek naar de factoren die bijdragen aan de meerwaarde voor mens en bedrijf die ondernemingsraden hebben of kunnen verwerven. De positieve economische effecten laten zich meten langs de kanalen waarlangs de or zich beweegt en de condities die daarbij van belang zijn. Kanalen en condities, dat zijn de sleutelbegrippen waar het bij Jan Ekke Wigboldus om gaat. Wigboldus onderscheidt drie verschillende kanalen:   formatie aan management en directie over andere en betere manieren van werken binnen de onderneming. Openheid over en weer is hierbij van essentieel belang.   ceptatie van managementbesluiten door de achterban. Acceptatie door de directie van het belang van de or is hiervoor de belangrijkste voorwaarde.   langrijkste en meest precaire, want hierin heeft de or een corrigerende functie ten 34 ■ OR informatie 7 | juli 2012 Maar waar staat de ondernemingsraad? En is deze als stakeholder te beschouwen? Wigboldus beantwoordt deze vraag in principe bevestigend, maar kan dat alleen doen door een extra conditie aan het model van Mitchell (en later Parent & Deephouse, 2007) toe te voegen: complementariteit. Ofwel het vermogen en de moed om bijdragen te leveren die het belang van de onderneming die deze complementariteit ligt de rol van de ondernemingsraad besloten. Feitelijk is complementariteit, in aanvulling op legitimiteit en urgentie, de ontbrekende schakel ten opzichte van de condities die Mitchell en, later, Parent & Deephouse hebben beschreven. Voor de ondernemingsraad liggen hier kansen, zo stelt Wigboldus. Maar die kansen krijgt hij niet zomaar. Voorwaarden om aan deze condities te voldoen zijn organisatiebetrokkenheid, gevoel voor timing en strategie en het tonen van wil, competenties en moed. Conclusies Wigboldus erkent in zijn proefschrift dat nog veel vervolgonderzoek gedaan moet worden: zo zullen aanvullende kwantitatieve gegevens moeten worden verkregen en moeten de veranderingen in de overlegpraktijk verder in kaart gebracht worden: het toenemende belang van sociale media, alsook de veranderende rollen van de or in een krachtenveld waarin kosten en baten de boventoon voeren in de discussie over aard van het overleg. Bewustwording van deze nieuwe rollen zal de meerwaarde van het @informatief www.orinformatie.nl Pagina 33

Pagina 35

Interactieve digi tijdschrift, deze brochure of clubmagazine is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het online zetten van internet vaktijdschriften.

OR informatie juli 2012 Lees publicatie 27Home