Opinie Lenteakkoordontslagvernieuwing Door Paul F. van der Heijden T oen de economische zon nog scheen en er geen crisis was te bespeuren, waren regering en sociale partners niet bereid om het ontslagrecht te vernieuwen. Er was veel discussie over, en vele voorstellen om dat onderdeel van het arbeidsrecht te verbeteren waren al de revue gepasseerd. Hat onderwerp was in de taboesfeer geraakt. Behalve het h-woord (hypotheekrenteaftrek) was er nu ook het o-woord (ontslagrechtvernieuwing). Beide waren onbespreekbaar. Inmiddels zijn we een paar jaar verder. Economisch gesproken regent het pijpestelen en er is weinig zicht op het einde van de crisis. In het Lenteakkoord is een vernieuwing van het ontslagrecht opgenomen, want het is duidelijk geworden dat de arbeidsmarktwerking verbetering behoeft. Zoals bekend is er de laatste jaren een grote toename van het aantal flexcontracten. Het vermoeden bestaat dat dit komt door de angst van werkgevers om mensen in vaste dienst te nemen. Het is immers duur om die te ontslaan. In Nederland wordt per jaar ongeveer 3,2 miljard euro uitgegeven aan ontslaguitkeringen, afvloeiingsregelingen en dergelijke. Het is er vermoedelijk mede de oorzaak van dat oudere werknemers, vijftigers, moeilijk aan de slag komen. Minister Kamp heeft op basis van het Lenteakkoord een notitie gemaakt waarin hij de contouren van een nieuw ontslagrecht en het daaraan verbonden WW-recht schetst. Hij heeft deze voor advies bij de SER neergelegd, en er zijn natuurlijk tal van organisaties die er nog een oordeel over gaan vellen. Zoals bekend is het kabinet demissionair, en het is maar de vraag wat het volgende kabinet met dit onderwerp wil. De kans dat er binnen een jaar een vernieuwd ontslagrecht is, lijkt me niet heel groot, of er moet een nieuwe coalitie komen die dit onderwerp voortvarend aanpakt en over een geheide meerderheid in het parlement beschikt. Meest opvallend in het voorstel-Kamp is dat de preventieve ontslagtoets, zoals die nu bestaat bij de UWV, komt te vervallen, evenals de ontbindingsprocedure bij de kantonrechter en de daaraan verbonden formule. Op zichzelf is dat goed voorstelbaar, nu juist deze procedures tot grote individuele verschillen aanleiding geven die niet te rechtvaardigen zijn. Wat ervoor in de plaats komt is nog niet helemaal duidelijk. In ieder geval wordt vooral ingezet op een ‘transitievergoeding’ die moet bewerkstelligen dat de werknemer makkelijker van werkgever kan wisselen. Ook wordt voorgesteld dat de werkgever de eerste zes maanden van de WW voor zijn rekening neemt. Dat is analoog aan wat er Soepeltjes afvoeren H Door Jan Popma alf juni stuurde minister Kamp van Sociale Zaken en Werkonzekerheid de Tweede Kamer een notitie over de versoepeling van het ontslagrecht. Dit in weerwil van een open brief, een week eerder, van zo ongeveer alle hoogleraren arbeidsrecht in Nederland. In de brief stelden zij dat de argumenten vóór versoepeling niet deugden. Dat de arbeidsmarkt niet flexibel zou zijn, is in strijd met allerhande onderzoe8 ■ OR informatie 7 | juli 2012 met de Ziektewet is gebeurd. Ook daar is de werkgever nu eerst aan zet als het op betalen aankomt. Uiteraard is dit bedoeld om hem te stimuleren een werknemer die hij kwijt wil, naar ander werk te (doen) bemiddelen. Nederland heeft een reputatie opgebouwd De laatste twintig jaar is al veel creativiteit losgelaten op het ontwerpen van een nieuw ontslag- en WW-recht. In de Tweede Kamer is op dit moment een initiatiefwetsvoorstel van Koser Kaya in behandeling waarin ook een nieuw ontslagrecht wordt geregeld. Dat proces is al een eind gevorderd en nu komt er een nieuw wetsvoorstel overheen. Nederland heeft een reputatie opgebouwd met moeilijke dossiers: de WAO, de hypotheekrenteaftrek, en de vernieuwing van het ontslagrecht. Laten we hopen dat een van deze dossiers na de verkiezingen kan worden afgesloten. Paul van der Heijden is hoogleraar Internationaal Arbeidsrecht. ken: bijna nergens zijn zoveel flexwerkers als in Nederland. Sterker nog, die flexibiliteit leidt juist tot allerlei negatieve effecten op de economie, zoals een verlaagde productiviteit doordat werkgevers nauwelijks investeren in scholing van flexwerkers en doordat dezen ook minder ervaring hebben. Bovendien, vrezen de hoogleraren, leidt het nieuwe stelsel tot een explosie van rechtszaken. Kennelijk hebben heldere argumenten van rechtsgeleerden en wetenschappelijke bevindingen van economen de minister niet kunnen weerhouden van zijn voornemen. Dan maar eens over de boeg van de arbo-toets. Laten we meteen stevig inzetten: soepel ontslag leidt tot een stijging van het aantal zelfmoorden. Dat werkloosheid samenhangt met een verhoogde incidentie van zelfmoord, is een oeroud inzicht van een van de grondleggers van de sociologie, de Fransman Emile Durkheim. Men leze zijn studie Le suicide (1897) erop na. De bevindingen daarin zijn sindsdien door talloze onderzoeken bevestigd. Ontslag is één van de major life events waar mensen echt aan onderdoor gaan. Da’s minpunt 1. @informatief www.orinformatie.nl Pagina 7

Pagina 9

Heeft u een PDF, emagcreator of web catalogussen? Gebruik Online Touch: spaarprogramma converteren naar een digitale publicatie.

OR informatie juli 2012 Lees publicatie 27Home