Opinie Zelfstandige zonder personeel Door Paul F. van der Heijden r is een nieuw buzzwoord in sociaal economisch Den Haag: ZZP, zelfstandige zonder personeel. De sociaaleconomische pagina’s in dagbladen en op internetsites staan er vol mee: De ZZP’er vangt de crisis op, de ZZP’er moet een plaats in de SER etc. Velen werpen zich op als beschermer van deze beroepsgroep. Bij de FNV is een apart onderdeel aan deze groep gewijd, terwijl VNO-NCW, die meer de ondernemerskant ervan belicht, zich ook beschermheer van deze groep voelt. Enigszins verwonderlijk is dit allemaal wel. Nederland heeft altijd zelfstandigen gekend. Daaronder vallen categorieën als E boeren, kleine zelfstandigen in de detailhandel, advocaten, dokters, journalisten. De aandacht voor de ZZP’er als categorie is toegenomen omdat er een stijging is waargenomen bij verschillende soorten ZZP’ers. Zo hebben zich in de bouw ontwikkelingen voorgedaan waarbij stukadoors en timmermannen zich in toenemende mate als ZZP’er willen verhuren in plaats van als werknemer. Ook in de kappersbranche deed zich een dergelijke ontwikkeling voor. En ten slotte bij de hoger opgeleiden doet zich iets vergelijkbaars voor dat bij inkrimpingen in publieke instellingen zoals rijksdepartementen, gemeenten, provincies of universiteiten, mensen die overtollig zijn geworden zich als kleine zelfstandige hebben gevestigd in de advies- en consultancywereld. Dat zijn allemaal bewuste keuzes van betrokkenen. Zij hebben de voorkeur gegeven aan de status van zelfstandige boven die van werknemer. Voordeel daarvan is dat je geen premies voor de werknemersverzekeringen hoeft te betalen, dat je onder een geheel ander belastingregime valt en dat kan veel voordelen opleveren. Er zitten uiteraard ook risico’s aan, die zich met name in tijden van crisis voordoen. Als er minder opdrachten komen moet je wel een buffer hebben om de moeilijke tijd door te komen. Er is bewust voor gekozen om niet langer werknemer te zijn met als gevolg geen vangnet van WW. Ook voor ziektekosten moet een ZZP’er aparte regelingen arrangeren, nu hij niet automatisch in de daarvoor in de loop van vele jaren ontwikkelde regelstelsels komt. Het systeem van arbeidsverhoudingen is gericht op werknemers, en niet zozeer op zelfstandigen. Een tussencategorie zijn de zogenoemde schijnzelfstandigen. Dat zijn mensen die afhankelijk zijn van één of twee opdrachtgevers, zich in een zeer vergelijkbare situatie bevinden als werknemers maar om één of andere reden niet die status kunnen verkrijgen. Voor veel mensen is een eigen zaak, het eigen baas zijn, een mooi en begrijpelijk ideDuurzaam doormodderen M Door Jan Popma inister Donner presenteerde begin januari een wetsontwerp voor de Wet duurzame inzetbaarheid in arbeid. Doel ervan is werkgevers ertoe te bewegen een beleid te gaan voeren gericht op duurzame inzetbaarheid. In eenvoudiger woorden: werkgevers moeten ervoor zorgen dat werknemers tot aan hun AOW-gerechtigde leeftijd kunnen blijven werken. Meer concreet: werkgevers moeten 8 ■ OR informatie 3 | maart 2010 ervoor zorgen dat werknemers met ‘zware beroepen’ na 25, uiterlijk 30 jaar, in dat beroep ander werk wordt aangeboden. Bij zware beroepen wordt primair gedacht aan functies die op termijn tot fysieke gezondheidsschade leiden (het voorstel bevat echter ook bepalingen over psychosociale arbeidsbelasting). Welke beroepen als zwaar worden aangemerkt, moet worden vastgesteld in overleg met de sociale Een buzzwoord is nog geen vernieuwing aal. In hoeverre er in de Nederlandse economie voor zo’n manie van werken plaats is, valt nog te bezien. Evenals de bereidheid van grote groepen om in dergelijke constructies te werken nu het fiscale en sociale systeem daar in he geheel niet op berekend is. Aan alle kanten wordt de problematie bestudeerd. Ook de SER za in de loop van dit kalenderjaar, op verzoe van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegen heid, met een advies over deze materie komen. Of er werkelijk sprake is van een doorbraak in de arbeidsverhoudingen, binnen een groep van acht miljoen werkenden waar onder zo’n zeven miljoen werkne mers en een kleine miljoen zelfstandigen, valt nog te bezien. Een nieuw buzzwoord in sociaal economisch Den Haag en de media betekent nog geen vernieu wing op zichzelf. Paul F. van der Heijden is hoogleraar internationaal arbeidsrecht en kroonl van de SER partners. Die dienen tevens voor de zware beroepen een actieplan op te stellen om het risico van gezondheidsschade weg te nemen of te beperken. Dit verklaart waa om het wetsvoorstel, hoewel onderdeel van dossier 32163 (de verhoging van de AOW-leeftijd), vooral een wijziging behelst van de Arbowet. Naast de verplichtin om ander passend werk aan te bi den, legt de wet namelijk ook een ‘nieuwe’ beleidsverplichting op: d werkgever dient, binnen het algemene arbeidsomstandighedenbe leid, een beleid te voeren dat gericht is op het zoveel mogelijk voorkomen of beperken van www.orinformatie. Pagina 7

Pagina 9

Scoor meer met een online shop in uw catalogi. Velen gingen u voor en publiceerden lesboeken online.

Or informatie, maart 2010 Lees publicatie 13Home