Opinie Convenant nog te weinig gebruikt Door Paul F. van der Heijden nant sluiten over tal van verschillende onderwerpen. Deze moge - lijk heid is al een tijd geleden in de wet verankerd, te weten in art. 32. Uit onderzoek komt echter naar voren dat een minderheid van de ondernemingsraden van deze mogelijkheid gebruikmaakt. En dat is op zichzelf verwonderlijk. Het convenant – of liever gezegd de ondernemingsovereenkomst – kan onder meer betrekking hebben op hoe de medezeggenschap in de onderneming wordt ingevuld, over de verschillende lagen die de medezeggenschap in grotere onderneO ndernemingsraden kunnen met de ondernemer een contract of convemingen kent, over de manier en frequentie van vergaderen, over arbeidsvoorwaarden, over pensioen, en over tal van andere onderwerpen. Het contract is een vehikel voor volwassen contractspartners. Gemaakte af spraken worden in het contract neergelegd en door beide partijen geaccor deerd. Het is te meer verrassend dat de ondernemingsovereenkomst niet zoveel praktijkervaring kent, omdat het zo wonderwel past in de moderne arbeidsverhoudingen. De ondernemingsovereenkomst is een flexibel middel, je kunt de inhoud ervan veranderen, aanpassen aan de veranderde omstandigheden, je kunt er een bepaalde tijdsduur aan geven waarna die afloopt en er een nieuwe gesloten moet worden. En ga zo maar door. Kenmerken van de nieuwe arbeids verhoudingen zijn vooral flexibilisering en individualisering. De Wet op de ondernemingsraden (WOR) bevat veel dwingend recht, het is een basiswet die voor zeer veel verschillende ondernemingen geldt. En in de nieuwe arbeidsverhoudingen zoeken we juist veel meer naar individualiteit en maatwerk. De ondernemingsovereenkomst als contract kan dergelijk maatwerk bieden. De ondernemingsovereenkomst kan ook een ‘kloon’ van de cao zijn. Hoewel het over het algemeen gesproken niet dage lijkse praktijk van or’s is om arbeidsvoorwaarden af te spreken (dat is met name het terrein van de vakbonden) komt het in de praktijk wel degelijk voor. In bedrijven en instellingen waar vakbonden geen of weinig leden hebben, komt de ondernemingsraad als een natuurlijke partner naar voren om dergelijke afspraken mee te maken. Een ondernemingsovereenkomst kan dan een alternatief voor de cao zijn. Ook kan de or bij de cao worden betrokken als ‘uitvoerder’. In een met de vakbonden afgesproken cao kunnen onderwerpen ter nadere regeling aan de ondernemer en de ondernemingsraad worden overgelaten. Ook hier veel flexibele mogelijkheden. Toch is er in juridische literatuur veel geschreven over de onderneAandeelhoudersmacht? H Door Sjef Stoop et was een terechte vraag van Peter Paul de Vries, voormalig directeur van de Vereniging van Effectenbezitters, aan de commissie-De Wit: waarom bent u zo kritisch op aandeelhouders die toch niets te vertellen hebben? De macht van individuele aandeelhouders om via de Algemene Vergadering van Aandeelhouders invloed uit te oefenen op het management is namelijk vrijwel 8 ■ OR informatie 4 | april 2010 nihil. Maar de invloed van de beurskoers op het beleid van het management kan enorm zijn. Financiële partijen kunnen de beurskoers zelfs beïnvloeden zonder ook maar één aandeel te bezitten. Toch is dat ook weer niet het hele verhaal. Het gaat eveneens om de vraag waarom het management zich zo sterk laat sturen door de financiële markten, terwijl het reële belang van de aandelenbeurs voor bedrijven vrij Instrument dat dynamiek kan geven mingsovereenkomst. Wat is het precies, wat kun je er wel en niet in regelen, hoe is handhaving ervan en dergelijk soort vragen komen daar aan de orde. En toegegeven moet worden dat de ondernemingsovereenkomst in de WOR niet een uitgebreide behandeling heeft gekregen Nu de wet aan de hand van ee notitie van de minister van Sociale Zaken weer in de Tweede Kamer ter discussie staat, is dit een onderwerp dat nader beraad verdient. De ondernemingsovereenkomst geeft tal van mogelijkheden om de medezeggenschap naar de maat van de onderneming waar h wordt uitgeoefend invulling te geven. Het vereist betrokkenheid bij de or en de bestuurder. Ook ve eist het inzicht in de plaatselijke omstandigheden en om al deze redenen is het daarom een instrument dat medezeggenschap dynamiek en zwaarte kan geven. Paul F. van der Heijden is hoogleraar internationaal arbeidsrecht en kroonl van de SER. beperkt is. Toch laten managers hun oren naar die aandelenmark hangen. Hun denkwereld wordt meer en meer bepaald door de denkwijzen en waarden van de financiële markten. Financiële partijen hebben geen belang bij bedrijven die gestaag en op eigen kracht groeien. Nee, fuseren moe ten ze, of overnemen. En daarna weer op- en afsplitsen. Daaraan verdienen investment bankers, consultants en advocaten het meeste geld. Ook managers hebben hier belang bij. Dit soort machogedrag leidt sneller tot zichtbare resultaten waarmee ze hun prestige kunnen oppoetsen. www.orinformatie. Pagina 7

Pagina 9

Heeft u een editie, digitaal bladeren of eartikelen? Gebruik Online Touch: uitgave van papier naar online converteren.

OR informatie, april 2010 Lees publicatie 14Home