Interview Trendwatcher Adjiedj Bakas over de toekomst van werk ‘De or moet een troostmeisje worden’ Volgens Adjiedj Bakas, trendwatcher en co-auteur van het boek ‘De toekomst van werk’, heeft het huidige arbeidsbestel z’n langste tijd gehad. We zullen allemaal harder en langer moeten werken en de medezeggenschap zal zichzelf opnieuw moeten uitvinden. Door Take Ligteringen A djiedj Bakas zit nooit verlegen om een pittige uitspraak. Zo stelt hij onomwonden dat hij veel meer heil ziet in de Chinese ‘democratie’ dan in de Nederlandse staatsinrichting, noemt hij onze verzorgingsstaat een groot kankergezwel en betitelt hij de maatschappelijke roep om meer geld voor onderwijs en zorg als volstrekte flauwekul. Het moge duidelijk zijn: op diplomatiek taalgebruik zal ’s lands bekendste trendwatcher zich niet zo snel laten betrappen. ‘Het leuke van mijn vak’, zo zegt hij, ‘is dat ik ervoor word ingehuurd om mensen te beledigen – en dat doe ik graag.’ Toch valt het met de beledigingen in Bakas’ laatste boek wel mee. De toekomst van werk, dat hij schreef samen met Martijn van der Woude, directeur van adviesbureau piCompany, biedt vooral veel brede vergezichten in verleden, heden en toekomst. Analoog aan het boek richt Bakas de blik vaak naar het oosten: naar China en India, de landen die hij als de economische grootmachten van de toekomst beschouwt. Met name over de Volksrepubliek China en over Taiwan kan hij bevlogen vertellen, bijvoorbeeld als hij de inferioriteit van onze verzorgingsstaat toelicht. ‘Taiwan is rijker dan Nederland, maar de Taiwanezen vinden de verzorgingsstaat volstrekte flauwekul. Waarom? Omdat ze vinden dat het gezin erdoor wordt uitgehold, zodat eenzaamheid ontstaat en familiebanden verslappen. Daar hebben ze groot gelijk in. Taiwan gaat uit van lage belastin22 ■ OR informatie 07/08 | juli/augustus 2010 gen en verzorging door families. Het geld dat de overheid anders aan de verzorgingsstaat zou uitgeven, mogen die families met elkaar rondpompen zonder dat daar allerlei bureaucratie bij komt kijken. Als een familielid werkloos wordt, moeten anderen eens tap extra zetten. En als je op die manier van elkaar afhankelijk bent, zorg je er wel voor dat de familiebanden intact blijven.’ Chinese democratie Ook aan de communistische Volksrepubliek mag ons land een voorbeeld nemen, meent Bakas. ‘China is veel democratischer dan veel mensen denken, zeker op lokaal niveau. En je moet je afvragen in hoeverre Nederland een democratie is. Ik geloof er niks van. Alle beslissingen worden hier in achterkamertjes genomen. Nee hoor, geef mij de Chinese democratie maar. Die werkt heel goed, kan ik je vertellen. Want denk je dat er in een stad als Shanghai ook maar een weg wordt aangelegd als je die zestien miljoen inwoners allemaal inspraak geeft? Dan gebeurt er nooit iets. Bovendien: als de Chinese bevolking ergens echt mordicus tegen is, dan gebeurt het ook niet. Mao Tse-Tung probeerde in de jaren zeventig het Chinese schrift af te schaffen en het westerse Alfabet in te voeren. Hij dacht dat hij dan sneller het anAlfabetisme zou kunnen aanpakken. Maar als hij die maatregel had doorgevoerd, zou hij zijn afgezet. Er was enorme weerstand, omdat het schrift voor de Chinezen een belangrijk deel was van hun identiteit en afstamming. Het ligt met die zogenaamde Chinese dictatuur dus echt veel genuanceerder dan vaak gedacht wordt.’ ‘Mensen zijn geniaal, ik geloof in het menselijk vernuft’ huisastroloog Bakas raadt Nederlanders dringend aan zich meer in oosterse culturen te verdiepen, omdat ze er in de toekomst steeds vaker mee te maken zullen krijgen. Niet alleen in het sociale verkeer, maar vooral ook in het economisch leven zullen de Aziaten steeds vaker van zich doen spreken, voorspelt hij. En als de hoogste baas van je bedrijf ineens een Chinees of een Indiër is, kun je maar beter op de hoogte zijn van de manier waarop hij denkt. Bakas: ‘Volvo is door de Chinezen gekocht, Corus door de Indiërs, en je moet er rekening mee gaan houden dat zulke overnames de komende jaren steeds meer zullen voorkomen. Nederland staat in de uitverkoop. Dat betekent dat ondernemingsraden straks te maken krijgen met allemaal nieuwe eigenaren, terwijl ze geen flauw idee hebben hoe die mensen denken. Ik sprak met de or van Corus, en daar begrijpen ze niks van die Indiërs van Tata, die hun bedrijf hebben overgenomen. In India heeft iedereen bijvoorbeeld een huisastroloog, die zegt wat er in de lucht hangt en wat er wel en niet gaat gebeuren. Dat geldt ook voor de familie Tata. Ik ken toevallig hun astroloog, dus ik weet hoe die dingen gaan. Maar in Nederland zijn we dat nog allemaal niet gewend, en hebben we nog geen idee hoe de nieuwe machthebbers denken. Toch moet je daar wel rekening mee houden.’ Een andere trend waar Bakas met klem voor waarschuwt, is de onhoudbaarheid van ons sociale stelsel op langere termijn. ‘De sociale zekerheid zal echt anders moewww.orinformatie.nl Pagina 21
Pagina 23Heeft u een clubmagazine, z-mags of digi verenigingsbladen? Gebruik Online Touch: gebruiksaanwijzing digitaliseren.
OR informatie, juli/augustus 2010 Lees publicatie 17Home