Benadeling van or’s nader bekeken Oeps, even geen bonus Jan werkt als buitendienstmedewerker bij een verzekeringsbedrijf. Daarnaast is hij voorzitter van de or. Omdat zijn or-werkzaamheden veel tijd in beslag nemen, haalt hij minder omzet binnen. Het gevolg daarvan is dat hij geen bonus krijgt. Jan verbaast zich hierover: dit moet toch niet kunnen? Door Steven Jellinghaus en Martyn van der Meer ■ Kwetsbaarheid or-lid ■ Wie kaart het aan? ■ Voorkomen is beter H et komt steeds vaker voor dat orleden zoals Jan problemen ondervinden door de combinatie van hun or-werk en de uitoefening van hun reguliere functie. Die problemen kunnen betrekking hebben op arbeidsvoorwaarden, beoordelingen, promotiekansen, mogelijkheden tot opleiding, faciliteiten (tijdsbeslag) en ontslag. In dit artikel aandacht voor de vraag hoe or-leden met zulke problemen kunnen omgaan en hoe zij die zo veel mogelijk kunnen voorkomen. Eerst: Wat zegt de wet hierover? En hoe hiermee om te gaan? Bescherming Or-leden zijn als werknemer kwetsbaarder dan werknemers die geen or-lid zijn: zij besteden veel tijd aan hun or-werk en stellen zich vanuit hun rol wel eens kritisch op tegenover de leiding. Het is voor een goede uitoefening van de or-taken echter van belang dat or-leden onafhankelijk van de werkgever kunnen optreden, zonder bang te hoeven zijn voor vergeldingsmaatregelen. Om die reden verplicht art. 21 WOR de ondernemer om ervoor te zorgen dat or-leden niet in hun positie als werknemer worden benadeeld vanwege hun or-lidmaatschap of betrokkenheid bij de or. Deze bescherming geldt niet alleen voor personen die lid zijn of zijn geweest van de or (-commissie), maar ook voor degenen die daarbij betrokken zijn of zijn geweest als kandidaat, initiatiefnemer of ambtelijk secretaris. De benadelingsbe28 ■ OR informatie 07/08 | juli/augustus 2010 scherming is ook van toepassing op (oud-)leden van een groeps- of centrale ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging. De bescherming geldt als aanvulling op de gewone arbeids- of ambtenarenrechtelijke bescherming van iedere werknemer. Er is hier geen tijdsbeperking aan verbonden: art. 21 blijft van toepassing zolang de betrokkene in de onderneming werkzaam is. Het wetsartikel gaat echter niet zover dat er geen rechtspositionele maatregelen mogen worden getroffen tegen or-leden die zich ook in het kader van hun or-werkzaamheden misdragen. De ondernemer mag een or-lid dus een schriftelijke waarschuwing geven, op non-actief stellen, overplaatsen of zelfs ontslaan als dit lid bijvoorbeeld telkens zijn geheimhoudingsplicht schendt. Het or-lidmaatschap is geen vrijbrief. Natuurlijk moet de getroffen maatregel wel in verhouding staan tot de ernst van het vertoonde gedrag. Schending Bij een schending van het benadelingsverbod kan zowel de individuele werknemer/ or-lid alsook de or actie ondernemen. Een or-lid kan dus de gang naar de rechter maken en stellen dat hij vindt dat hij wordt benadeeld. echter, dit zet een druk op de werkrelatie en kost ook geld. Een alternatief Rechters zijn niet snel geneigd een direct oorzakelijk verband aan te nemen is dat de or een procedure begint. Het voordeel hiervan is dat dit niet direct druk zet op de werkrelatie en de kosten voor rekening van de ondernemer komen. Deze procedure houdt in dat eerst een bemiddeling wordt gevraagd bij de bedrijfscommissie en vervolgens de kwestie aan de kantonrechter wordt voorgelegd. Voor een succesvol beroep op art. 21 moet het or-lidmaatschap de directe oorzaak zijn van de benadeling in de positie als werknemer. In het voorbeeld van Jan zou dit betekenen: het feit dat Jan geen bonus krijgt, moet een direct gevolg zijn van zijn or-lidmaatschap. Als Jan en zijn or menen dat dit het geval is, moeten zij dat kunnen aantonen. Overigens, niet met vermoedens, maar met concrete feiten en omstandigheden. Dat dit niet zo gemakkelijk is, bewijst een rechterlijke uitspraak uit 2008. Een or-lid dat volledig was vrijgesteld kreeg geen groepsbonus, omdat hij geen noemenswaardige bijdrage had geleverd aan het teamresultaat. Het feit dat hij die bijdrage niet had kunnen leveren door zijn or-werk, betekende volgens de rechter niet dat de bonus vanwege het or-lidmaatschap aan hem was onthouden. Ook uit andere rechterlijke uitspraken blijkt dat rechters niet snel geneigd zijn een direct oorzakelijk verband te leggen. Wat wel vaak gebeurt is dat rechters de bal in de hoek van de werkgever leggen. Die moet dan aannemelijk maken dat er geen sprake is van enige vorm van benadeling. In het voorbeeld van Jan moet de werkgever aantonen dat Jan niet is benadeeld. Dit is niet makkelijk, want feitelijk heeft Jan ook minder omzet gedraaid door zijn or-lidmaatschap. Een financiële compensatie lijkt dan ook voor de hand te liggen. Interessant is dan wat die compensatie moet zijn. Immers, het is niet een automatisch gegeven dat Jan anders wel zijn doelstellingen zou hebben gehaald. Voorbeeldreglement Het bovenstaande laat zien dat het verstandig is om concrete afspraken te maken met de bewww.orinformatie.nl Pagina 27

Pagina 29

Scoor meer met een webshop in uw maandbladen. Velen gingen u voor en publiceerden drukwerk online.

OR informatie, juli/augustus 2010 Lees publicatie 17Home