.nl moet gaan worden, wacht de verkennende or niet af maar denkt hij na over wat dit kan betekenen. Er zijn vast en zeker ervaringen met eerdere bezuinigingsronden. De or gaat met de bestuurder in gesprek, vraagt daar de portefeuillehouder Financiën bij, en maakt afspraken over zijn rol in het proces. Het is verstandig om aan te sturen op een van de volgende twee formuleringen: 1. De or wordt in de gelegenheid gesteld zijn zienswijze kenbaar te maken. Het voordeel van deze formulering is dat het begrip zienswijze een bekende ambtelijke term is. Het heeft niet de formele lading van adviesrecht, maar kan hetzelfde effect hebben. 2. De or wordt om advies gevraagd, gelet het politiek primaat. Als overheids-or moet je soms slingeren tussen twee primaten Ook hier gaat het dan vaak om de opdracht meer dan het feitelijke taakstellingsbedrag ‘op te hoesten’. De voorstellen worden aangeboden aan het college dat daaruit keuzes maakt die die voorlegt aan de gemeenteraad. 3. Politiek neemt een besluit De gemeenteraad gaat in debat met het college, waarna een besluit van de gemeenteraad volgt. Het college voert dat besluit vervolgens uit. Dat vergt vaak een nader collegebesluit, binnen de kaders die door de gemeenteraad zijn aangegeven. 4. Het ambtelijke apparaat werkt uit Onder verantwoordelijkheid van de gemeentesecretaris wordt het collegebesluit uitgewerkt in uitvoeringsplannen. Aangezien de besluitvorming grotendeels binnen de politieke gremia blijft, en met name het budgetrecht van de gemeenteraad aan de orde is, zou de or vanwege het politiek primaat formeel pas zijn overlegrecht pas kunnen uitoefenen bij stap 4. Houding or Een or kan echter verschillende houdingen aannemen. Hij kan zijn beperkte positie erkennen en daar naar handelen. Daarmee bevestigt de raad het imago dat hij weinig invloed heeft en minimaliseert hij zijn positie onnodig. Ook kan hij zijn positie ontkennen en blufpoker spelen richting de WOR-bestuurder. Hij pretendeert dan meer www.orinformatie.nl rechten te hebben dan hij in werkelijkheid heeft. Dit leidt in veel gevallen tot een juridisch gevecht, dat niets oplevert. Naar mijn mening is het effectiever om de rol van verkennende or aan te nemen. Deze erkent zijn beperkte formele bevoegdheden, maar verkent vanuit die feitelijke situatie welke ruimte er wel is en benut die volledig. Door zich niet neer te leggen bij de beperkingen en zich vanuit eigen kracht te herpositioneren, vergroot de or zelfs zijn rol. Verkennende or’s denken vanuit de belangen die op het spel staan en proberen in gesprek te komen met sleutelfiguren in het besluitvormingsproces. Mogelijk uit nood geboren komt deze or er sterker uit dan hij daarvoor was. Strategie en tactiek We lopen het bezuinigingsproces nog eens door en kijken hoe de verkennende or handelt. Stap 1: Bestuur neemt initiatief Zodra er geluiden zijn dat er bezuinigd Het is een sjieke formulering die aangeeft dat de or zijn adviserende rol normaal kan vervullen, met de aantekening dat de or niet in beroep kan gaan tegen het besluit. Beide formuleringen betekenen hetzelfde, maar gelet op de situatie landt de ene beter dan de andere. Mogelijke (on)gevraagde adviesmomenten zijn: - Advies over de opdracht die aan de ambtelijke organisatie wordt versterkt om in kaart te brengen waar bezuinigd kan worden (= advies aan de bestuurder/het college) - Advies over de uitkomst van deze ambtelijke speurtocht voordat deze naar het college gaat (= advies aan het college). - Advies over het voorstel dat het college ter besluitvorming voorlegt aan de gemeenteraad (= advies aan de gemeenteraad). Zorg ervoor dat je in dit stadium contacten legt met de vakbondsleden die in het georganiseerd overleg (go) zitten. Wellicht is het sociaal statuut niet meer actueel om een grote bezuinigingsronde aan te kunnen? Moet er een sociaal plan komen? Het kan geen kwaad om met het go rond de tafel te gaan zitten voor een strategisch overleg om daarmee doelen en rollen goed af te stemmen en zo gebruik te maken van elkaars positie. Politieke voorbeelden 1. De or van de provincie Noord-Brabant zit als toehoorder in de statencommissie voor de takendiscussie en woont de bijeenkomsten van Provinciale en Gedeputeerde Staten bij. 2. De or van de gemeente Leiden heeft in zijn convenant staan dat de raad in de gelegenheid wordt gesteld te adviseren over de gemeentelijke begroting. De or spreekt ook, indien nodig, in bij de raadscommissie die gaat over personeel en organisatie. 3. De or van de gemeente Renkum nodigt in zijn art. 24-overleg ook de wethouder Personeel & Organisatie uit, alsmede de vakbondsleden van het georganiseerd overleg. OR informatie 09 | september 2010 ■ 13 foto: Marion Winnink Pagina 12

Pagina 14

Scoor meer met een online winkel in uw vaktijdschriften. Velen gingen u voor en publiceerden onderwijscatalogussen online.

OR informatie, september 2010 Lees publicatie 18Home