De kwestie Spreekrecht or in de aandeelhoudersvergadering Zinvolle formalisering of sym Or’s van naamloze vennootschappen (nv’s) hebben sinds 1 juli officieel spreekrecht in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA). Het recht heeft betrekking op belangrijke besluiten over bezoldiging, benoeming, schorsing en ontslag van bestuurders en commissarissen. Maar niet iedereen is even enthousiast over het verworven recht, onder meer de SP noemt het symboolwetgeving. Kortom, wat voegt deze wet echt toe? Door Jac. Janssen Marcel Koning, woordvoerder ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: ‘Deze wet legt het spreekrecht vast voor ondernemingsraden op een moment dat de aandeelhouders hun standpunt nog moeten bepalen. Al zijn aandeelhouders niet gebonden aan het or-standpunt, zij hebben er dankzij deze wet in elk geval wel tijdig kennis van kunnen nemen. Het nieuwe recht komt voort uit het regeerakkoord van het demissionaire kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie. Indertijd speelden zaken rond de beloning van bestuurders, waarbij werknemers buitenspel leken te staan. In de politiek was een brede wil om hier iets aan te doen. Het spreekrecht geldt voor het beloningbeleid, maar ook voor belangrijke beslissingen zoals reorganisaties en benoeming, schorsing en ontslag van bestuurders en commissarissen. De minister van Justitie wees bij de behandeling erop dat aandeelhouders hierdoor te weten komen hoe werknemers over bepaalde zaken denken, zodat ze hiermee rekening kunnen houden in hun stemgedrag. Maar we moeten er niet te snel iets van verwachten. Nieuwe rechten voor ondernemingraden hebben tijd nodig om deel te worden van de dagelijkse praktijk. Or’s zijn bovendien vrij om gebruik te maken van het recht, en via de WOR hebben ze al een ad26 ■ OR informatie 10 | oktober 2010 viesrecht bij bijvoorbeeld reorganisaties. Waar werknemers via de WOR normaliter het bestuur als gesprekspartner hebben, legt deze wet een relatie tussen werknemers en aandeelhouders. Zo kunnen zij via de or invloed uitoefenen op het hoogste besluitvormingsniveau in de onderneming.’ Ruud Beumer, voorzitter Stichting Multi Nationale Ondernemingsradenoverleg (MNO): ‘Nieuwe rechten hebben tijd nodig om deel te worden van de dagelijkse praktijk’ ‘De MNO heeft zich sterk gemaakt voor deze wet. Veel bedrijven hadden al op hun eigen manier iets geregeld om in de aandeelhoudersvergadering te kunnen spreken. Bijvoorbeeld door afspraken met de Raad van Commissarissen of door zelf aandelen te kopen, vooral in crisissituaties. Dat bevestigt het belang om in de AVA te kunnen spreken. Helaas heeft de wet ook zijn beperkingen. Zo moet, meen ik, de meerderheid van alle werknemers in Nederland werkzaam zijn. Hierdoor kan een deel van onze leden nog steeds niet meepraten. Hoewel we er dus niet te veel van moeten verwachten, is deze wet toch een waardevolle toevoeging. Wil je beinvloeden, dan is ook contact met de aandeelhouders nodig. Hoe kijken zij tegen de onderneming aan? Zij hebben natuurlijk hun eigen belang. Maar als je niks zegt, heb je helemaal geen invloed. Als de or de aandeelhouders spreekt, zien die mogelijke weerstand onder werknemers aankomen. En als ze iets níet willen, is het negatieve publiciteit. Je kunt je invloed trouwens beter in een nog eerdere fase aanwenden, zolang mensen nog nadenken in plaats van wanneer er al een voorstel op papier staat. Werk aan een goede verstandhouding met de diverse partijen in een onderneming. Los daarvan bevestigt de nieuwe wet het belang dat medewerkers moeten meepraten over dit soort zaken in een onderneming. En als je eenmaal aan het woord bent, wie snoert je dan de mond als je het over andere onderwerpen wilt hebben? Het gaat om hoe je het brengt en of je met een gefundeerde mening komt. En hoewel je dergelijke situaties beter kunt voorkomen, kan het handig zijn om met de wet in de hand je recht op inspraak op te eisen.’ Ewout Irrgang, Tweede Kamerlid SP: ‘Deze wet stamt uit het regeerakkoord van CDA, PvdA en ChristenUnie. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat dit een gebaar is om tegemoet te komen aan de enorme verkiezingsoverwinning die de SP in 2006 boekte. Ik vind het in elk geval vooral symboolwetgeving. Bij de behandeling van de wet hebben wij wel vóór gestemd, maar ook toen heb ik gezegd dat deze wet niet veel toevoegt aan de mogelijkheden die een or al heeft. Ik ben niet erg onder de indruk van dit spreekrecht. Ondernemingsraden konden altijd al een aandeel kopen om op een aandeelhoudersvergadering het woord te mogen voeren. Dus is dit niet veel meer dan institutionalisering van iets dat al kan. Mijn partij wil de positie van or echt versterken door ze bijvoorbeeld een direct benoemingsrecht te geven voor een deel van de commissarissen. Zoals nu de plicht bestaat dat aandeelhouders instemmen met de beloning van bestuurders, kun je ook aan de or dat recht geven. Bij zelfverrijking zetten bestuurders een norm neer in het bedrijf die voor de werknemers demotiverend werkt. Dus is het beter als je de or op dat gebied echt laat meebeslissen om zoiets te kunnen voorkomen.’ www.orinformatie.nl Pagina 25
Pagina 27Scoor meer met een webshop in uw reclamefolders. Velen gingen u voor en publiceerden whitepapers online.
OR informatie, oktober 2010 Lees publicatie 19Home