es Advertorial cheiden bij inwinnen van extern advies het zit volgens ons zo. Wij gaan met zoveel mogelijk betrokkenen in gesprek, zodat we te weten komen wat er breed in de organisatie speelt. Bottom-up. En niet top-down, de benadering die we directies vaak verwijten. Soms stellen we met de or een conceptadvies op, dat we dan voorleggen aan groepen medewerkers. Die krijgen dan de gelegenheid zelf met commentaar of teksten te komen. Besluiten krijgen zo een groter draagvlak.” Hoe eerder, hoe beter Een or moet niet te lang wachten om een adviesbureau in te schakelen. “Hoe eerder, hoe beter”, vindt Smit. “Een magazijn dat vol blijft staan kan duiden op problemen. Met hulp van WVM kan een or dan een SWOT- analyse maken, de zwaktes, sterktes, kansen en bedreigingen in kaart brengen. Feiten zeggen meer dan de geruststellende uitspraken van een bestuurder. De alarmbellen moeten gaan rinkelen als op indringende vragen nietszeggende antwoorden komen.” Bij een fusie is het inschakelen van een extern adviesbureau dringend gewenst. “Een fusie is geen alledaags verschijnsel voor een or. Voor ons is het gesneden koek. Er komen veel procesmatige zaken aan de orde. Welke stappen moeten op welke momenten genomen worden? Hoe voer je een due diligence uit? Wat moet er in de statuten staan; kan er bijvoorbeeld een zogenaamde werknemerscommissaris (op voordracht van de or) komen? Een or moet ook op de hoogte zijn van de regels die de SER en de NMa hanteren bij voorgenomen fusies.” Onder druk Een extern advies is ook aan te raden als er een intentieverklaring voor een fusie ligt. “Een or moet er dan snel bij zijn om alle belangrijke punten te controleren. Dan is er nog invloed uit te oefenen. Als je maanden wacht voordat je ons inschakelt wordt dat veel moeilijker. Zeker als er meer partijen bij betrokken zijn.” Bestuurders willen een or nogal eens onder druk zetten. De adviesaanvraag over een fusie of een reorganisatie moet dan bijvoorwww.orinformatie.nl beeld binnen een maand worden behandeld. De or gaat zelfstandig aan de slag en wil na een lange worsteling een advies uitbrengen. Maar dan kan binnen de or de vraag rijzen of zijn advies wel van voldoende kwaliteit is. “Dan kunnen we nog wel te hulp schieten, maar het is verstandiger dat eerder te doen. Op zo’n moment kunnen we alleen controleren of juridisch alles in orde is. Voor een diepgravender oordeel over de adviesaanvraag ontbreekt de tijd. Tenzij we de bestuurder ertoe kunnen overhalen om de deadline te verschuiven.” Bij reorganisaties kunnen ook in de or zelf spanningen ontstaan, als een een or-lid bij een afdeling werkt die wordt getroffen. “Het is dan voor een or prettig een externe adviseur te hebben die kan voorkomen dat emoties een te grote rol gaan spelen.” Kosten Het inschakelen van een adviesbureau kost geld. Maar in de WOR is vastgelegd dat bij adviesplichtige zaken de organisatie die kosten draagt. De or is alleen verplicht de bestuurder van die kosten in kennis te stellen. Die moet daarmee akkoord gaan, mits de kosten niet buiten proporties zijn. “Uit de jurisprudentie blijkt dat een or die kosten altijd mag maken. Bij een eventuele rechtszaak zal een rechter hooguit kijken of de offerte in lijn is met wat er gebruikelijk is. Een bestuurder zal kunnen vragen of het wat minder kan. Het hangt dan af van de kracht van de or of die al dan niet bezwijkt.” Smit signaleert een aantal actuele ontwikkelingen waardoor de aard van het advieswerk van het bureau verandert. Er is steeds meer belangstelling voor Shared service centers waarin bijvoorbeeld ondersteunende afdelingen (HR, financiën, inkoop, enz.) worden gecombineerd. Het Nieuwe Werken vraagt toenemende aandacht van de or, net als de nieuwe werkkostenregeling. “Bovenaan de agenda staan kostenreducties. Debiteuren mogen niet te lang uitstaan, de voorraden moeten klein blijven. ‘Cash is king’ geldt bij veel bedrijven.” Een toenemend aantal bedrijven komt in buitenlandse handen. De or houdt weliswaar dezelfde rechten als bij een Nederlands bedrijf, maar Smit constateert dat bij conflicten de speelruimte kleiner is. “Er is wel ruimte, maar je moet er met een lantaarntje naar op zoek. Als extern adviseur breng je met de or het krachtenveld in kaart. Soms kun je steun vinden bij een Raad van Commissarissen. Het kan vruchtbaar zijn met de Raad van Commissarissen een gesprek met de benen op tafel te hebben. Dan kom je tot creatievere oplossingen dan tijdens een formele vergadering waar iedereen politiek correcte standpunten inneemt.” Creatieve oplossingen vinden in inhoud, proces en strategie en bovendien de wettelijke procedures volgen. Zodat het uiteindelijke besluit van een onderneming zo goed mogelijk is en breed wordt gedragen. De dertien trainers en adviseurs van WVM staan ervoor. De Werkplaats Voor Medezeggenschap (WVM) is een zelfstandig opererend bureau. WVM begeleidt al ruim 35 jaar ondernemingsraden uit diverse sectoren door middel van trainingen op maat, inhoudelijke begeleiding bij adviestrajecten en (team) coaching voor ondernemingsraadsleden. In de visie van WVM oefent een or invloed uit op een continu proces van verandering binnen de organisatie; een voortdurende opeenvolging van besluitvormings- en implementatieprocessen. Voor WVM is een goed besluit dus niet slechts de inhoudelijk correcte en optimaal gedragen beslissing, maar uitdrukkelijk ook de correcte en gedragen invoering daarvan. Meer informatie: www.wvm.info OR informatie 11 | november 2010 ■ 17 Pagina 16
Pagina 18Heeft u een vakblad, i paper of internet uitgaven? Gebruik Online Touch: lesboek converteren naar een digitale publicatie.
OR informatie, november 2010 Lees publicatie 20Home