Drie jaar vernieuwing van medezeggenschap Niet de lijnen, maar de bocht Er is inmiddels ruim drie jaar ervaring opgedaan met zogeheten nieuwe vormen van medezeggenschap. Hoog tijd dus voor een tussenstand: wat zijn de resultaten, welke praktijken vormen zich en wat zijn de ervaringen? Door Dick Termond ■ Waarom vernieuwen? ■ Allerlei soorten ■ Participatie laag in de organisatie I nnovatie van de medezeggenschap, waarom zou je er aan beginnen? Wat zijn de belangrijkste redenen waarom or’s en hun bestuurders besluiten om tot verbetering van de medezeggenschap over te gaan? Een opsomming van de belangrijkste beweegredenen: Wens tot daadwerkelijke invloed Hoewel in de WOR rechten en plichten zijn vastgelegd, blijkt dat in de praktijk geen garantie voor daadwerkelijke invloed. Zicht op strategisch beleid Or’s willen zicht op en inzicht in het strategisch beleid. In weerwil van wat is vastgelegd in de WOR, komt daar in de praktijk soms weinig van terecht. Relatie met de bestuurder Als medezeggenschap moet worden afgedwongen, wordt die voor veel or-leden minder interessant. Je doet in de eerste plaats mee om iets te willen opbouwen, niet om met de directie te moeten vechten. Relatie met de achterban Grote inspanningen ten spijt lukt het in veel gevallen steeds minder goed werknemers te interesseren voor de or. Ik kan mijn ei niet kwijt Eenmaal in de or valt het werk nogal wat mensen tegen of valt de or de inzet van een nieuw or-lid tegen, bijvoorbeeld omdat het lid vooral hamert op wat er op zijn afdeling misgaat. Samenwerking ‘Ik zou graag meer willen samenwerken met de bestuurder, maar de rest van de or wil dat niet omdat hem het verwijt zal treffen dat hij op schoot van de bestuurder zit. 14 ■ OR informatie 12 | december 2010 Er lijkt een fundamenteel wantrouwen te bestaan, niet tussen mensen, maar tussen bestuurder en or.’ Bureaucratie ‘We zitten elkaar achterna met dossiers waarvan de besluiten al feit geworden zijn, het gaat vaak over onderwerpen waarvan de bestuurder zegt eigenlijk niets af te weten en er worden voorafgaand aan vergaderingen ellenlange vragenlijsten opgesteld.’ Betrokken werknemers ‘We willen met elkaar een organisatie runnen waar we met plezier kunnen werken. We willen werknemers die optimaal betrokken zijn bij onze organisatie.’ Praktijk Verbetering van de medezeggenschap is zo oud als de or zelf: scholing, opleiding, kwaliteitsbewaking en professionalisering zijn altijd getrouwe gezellen geweest. Daarnaast bleken wezenlijk andere verhoudingen en vormen mogelijk, in die gevallen spreken we van innovatie. Het meest in het oog springende voorbeeld kwam naar voren bij een innovatiewedstrijd die De Beuk Organisatieadvies in 2007 startte en begeleidde. De publieks- en juryprijs gingen naar de GGZ Noord- en Midden Limburg, waar het medezeggenschapshuis vernieuwend werd ingericht. Daarnaast is nog meer nieuwe praktijk ontstaan die in allerlei opzichten verschilt. Een overzicht van de meest voorkomende soorten en de belangrijkste ervaringen, met daarbij de opmerking dat soort vooral iets zegt over de wijze waarop de verbetering is bereikt. Het zegt minder over de uiteindelijke vorm of structuur, omdat de manier van verbeteren van groter belang is dat de vorm. Zoals De Dijk zingt: ‘Niet de lijnen maar de bocht, niet het antwoord maar de vragen, het is de route niet de kaart …’ Soort 1: spontaan Bestuurders en or’s geven hun medezeggenschap al sinds jaar en dag een couleur locale. Dit betekent dat zij werkende weg een praktijk vormen die hen het best bevalt. Er vormt zich min of meer spontaan een werkwijze waarbij men zich het meest prettig voelt. Dit komt min of meer logisch uit de samenwerking voort. Of zoals een or-lid het eens verwoorrde: ‘We werken niet met het wetboek in de hand, we leggen niet het mes op tafel. We hebben een goede relatie met de bestuurder, hij informeert ons op tijd en hij staat open voor onze kritiek.’ Voordelen: medezeggenschap waarbij zowel bestuurder als or zich thuisvoelen. Mogelijke nadelen: ontwikkeling stopt even spontaan als hij ontstaan is en mogelijkheden tot verdere verbeteringen blijven onbenut. Pagina 13

Pagina 15

Voor vaktijdschriften, online clubmagazines en PDF's zie het Online Touch content management beheersysteem systeem. Met de mogelijkheid voor een webshop in uw sportbladen.

OR informatie, december 2010 Lees publicatie 21Home