AFM over accountants Toezicht op toezichthouders Deloitte, Ernst & Young, KPMG en PwC zijn voor veel or-leden bekende accountantsfirma’s. Internationaal genieten deze ‘big four’ een reputatie van onaantastbaarheid. Maar de kredietcrisis brengt daar verandering in. In Nederland heeft de Autoriteit Financiële markten twee kritische rapporten over ze uitgebracht. Zelfs de grootste sceptici denken dat het toezicht op de toezichthouders tanden begint te krijgen. Door Bernard van Lammeren ■ Reeks van incidenten ■ Tijd voor gedragsverandering ■ Oplossingsrichtingen? A ccountants hebben sinds eind 2007 een vergunning nodig van de Autoriteit Financiële markten (AFM). Dat moet van de Wet toezicht op de accountantsorganisaties (Wta). De oorsprong van die wet ligt in 2001/2002, een periode van grote boekhoudschandalen (Enron, Worldcom, Ahold, bouwfraude). Toen de wet eindelijk in het Staatsblad verscheen, stond de volgende golf boekhoudschandalen alweer op uitbreken: die rond de financiële crisis. Tot 2007 maakte uitsluitend de beroepsvereniging Nivra uit wie zich als registeraccountant mag vestigen. Binnen dat Nivra, en ook aan de universitaire accountantsopleidingen, bezetten leidende figuren van de ‘grote vier’ sleutelposities. In Nederland hebben deze firma’s tachtig procent van de markt voor wettelijke controleopdrachten in handen. Een machtsblok dus. Maar sinds 2007 heeft de AFM al twee kritische rapporten over ze uitgebracht. Het eerste verscheen eind 2009, en werd door de firma’s nog met tegemoetkomende reacties begroet. Het tweede verscheen op 1 september 2010 en is scherper van toon. Dit keer waren de reacties anders, van geraakt tot woedend. Zware bewoordingen Aanleiding voor beide onderzoeken was, hoe kan het ook anders, de kredietcrisis. Controlerend accountants verdienen hun geld primair met het zetten van handtekeningen onder jaarrekeningen, ten teken dat 30 ■ OR informatie 12 | december 2010 financiers, spaarders, leveranciers en andere belanghebbenden van de cijfers op aan kunnen. Daar bleek in veel gevallen dus maar bitter weinig van te kloppen. Dat heeft wereldwijd de aandacht getrokken. Met name Ernst & Young ligt in de VS ernstig onder vuur, vanwege tekortschietend toezicht op Lehman Brothers, waarvan de val in 2008 de kredietcrisis inluidde. Maar de rij incidenten die vragen opwierpen over de waarde van goedkeurende accountantsverklaringen kan moeiteloos worden uitgebreid. En die vragen worden dan ook volop gesteld. In de VS, in Groot-Brittannië, in de Europese Unie, en ook in Nederland. Het rapport dat de AFM eind 2009 uitbracht concentreerde zich op Controlerende accountants verdienen hun geld primair met het zetten van handtekeningen. www.orinformatie.nl Pagina 29

Pagina 31

Heeft u een nieuwsbrief, ipaper of digi-catalogussen? Gebruik Online Touch: magazine naar een digitale publicatie omzetten.

OR informatie, december 2010 Lees publicatie 21Home