Samen (be)sturen Invloed medewerkers sterker inbedden in besturingsmodel Niet adviseren maar participeren Vastleggen nieuwe taken en verantwoordelijkheden D Grotere invloed werknemers vergt verandering aan de top Medewerkers spelen een belangrijke rol bij de verwezenlijking van doelstellingen en prestaties van ondernemingen. Hun invloed op het bestuur van organisaties is echter nog te beperkt. Het wordt tijd voor een volwaardige plaats van de factor arbeid aan de bestuurstafel. De or kan daarbij een belangrijke rol spelen. Door Mik Breek e aanduiding ‘medewerkers’ laat zien hoe belangrijk de mensen zijn geworden die bij een onderneming werken: ze worden niet langer gezien als arbeiders of werknemer. Medewerkers bepalen mede het wezen en de cultuur van de onderneming en hun functioneren is van invloed op hun directe en indirecte omgeving. Binnen het kader van corporate governance is de ondernemingsraad (or) de belangrijkste spree kbuis van de medewerkers. En omdat de medewerker als stakeholder steeds belangrijker wordt, moet de or transformeren van een adviesorgaan, dat zijn oorsprong vindt in het gedachtegoed van de jaren zeventig, tot een orgaan dat de gang van zaken binnen de onderneming mede bestuurt. Daardoor wordt de or, naast de raad van bestuur en de raad van commissarissen, onderdeel van het besturingsmodel van de onderneming. Het is dus de hoogste tijd dat de factor arbeid, naast het kapitaal dat vertegenwoordigd wordt door de aandeelhouder, steviger wordt ingebed in het besturingsmodel en dat deze nieuwe rol op de agenda komt van alle ondernemingsraden, raden van bestuur en raden van commissarissen van alle grote Nederlandse ondernemingen. 16 OR informatie 3 | maart 2012 De or gaat participeren in de besluitvorming over strategie Imago en reputatie Dat kan langs verschillende wegen. Omdat ondernemingen de verantwoordelijkheid hebben om de belangen van stakeholders een plaats te geven in hun strategie, beleid en besluitvorming, zou het adviesrecht van de or uitgebreid moeten worden naar bestuurlijke zeggenschap over strategie, cultuur, risicomanagement en klantbelang. Er wordt immers van de medewerkers meer betrokkenheid en medeverantwoordelijkheid gevraagd bij de continuïteit van de onderneming en daar hoort een grotere invloed van de or bij. Het besef groeit dat aandacht voor doelstellingen en prestaties op milieu-, sociaal-, en governancegebied (financiële) waarde creeert voor de onderneming. ‘Sociaal’ staat daarin niet alleen voor aandacht voor mensenrechten en kinderarbeid, maar ook voor de sociale omstandigheden van de medewerkers in Nederland. Daarnaast zijn medewerkers zich veel meer bewust van het imago en de reputatie van hun bedrijf en willen zij ook graag meepraten over het MVO-beleid. Op dat vlak heeft de or de afgelopen jaren al een belangrijke rol gespeeld. De gedragscodes voor banken en verzekeraars zijn een weerspiegeling van het verlangen van de medewerkers naar cultuurverandering gericht op duurzaamheid, risicobeheersing en het centraal stellen van het klantbelang. Door medewerkers medeverantwoordelijk te maken neemt de kans op een succesvolle cultuurverandering toe. Inbedding van de factor arbeid in de besturing van de onderneming lijkt het meest praktisch en haalbaar vanuit het bestaande kader van de medezeggenschap. De or kan een voortrekkersrol vervullen door, naast de uitoefening van de normale WOR-taken, zijn bevoegdheden via convenanten te verruimen. In een aantal gevallen gebeurt dat nu al. Als succesvol voorbeeld kan hier de or van TNO worden genoemd. Eigen bevoegdheden In de nieuwe situatie gaat de or actief mee(be)sturen. Vraagstukken van organisatorische aard zullen niet langer alleen in adviserende zin door de or worden behandeld, want de or gaat hier samen met de RvB en de RvC de verantwoordelijkheid voor dragen. Het aantal onderwerpen waarover de or bestuurlijke zeggenschap krijgt, wordt groter. De or gaat participeren in de besluitvorming over strategie en risicomanagement alsook over cultuur en gedrag binnen de onderneming. Als eerste aanspreekpunt voor de klant zal hij ook gaan over markten productontwikkeling en de invulling van @informatief www.orinformatie.nl Pagina 15
Pagina 17Heeft u een artikel, modernmedia of digi weekbladen? Gebruik Online Touch: folder naar een online publicatie converteren.
OR informatie maart 2012 Lees publicatie 23Home