leiderschap’ zeggenschap, arbeidsomstandigheden en dergelijke. Maar dat kanaal is niet meer het hoofdkanaal. Dus als we het op deze manier blijven doen, zal de reikwijdte steeds kleiner worden en het effect steeds geringer. Dat is niet in overeenstemming met het concept van flexicurity. Je wilt immers een bepaalde mate van zekerheid inbouwen in het systeem, maar dat kan niet meer via die klassieke relatie tussen werkgever en werknemer want de basis daarvoor brokkelt steeds verder af. FNV Bondgenoten zou het ongetwijfeld fantastisch vinden als we zouden zeggen: we stoppen alles lekker terug in de oude doos. Die geluiden hoor je, met name van mensen die vinden dat we veel te ver zijn doorgeschoten met de flexibilisering. Maar mijn stelling is dat we met z’n allen de doos van Pandora hebben geopend en dat je de ontwikkelingen niet meer kunt omkeren. Dus zelfs als het je lukt om in de cao afspraken te maken over maximaal 10 procent uitzendwerk, heb je daarnaast nog een groot aanbod van zzp’ers – het is als een waterbed. Niettemin zijn er nog veel bonden die op de lijn zitten dat je beperkingen over flexwerk moet vastleggen in de cao. Niet dat ik ervoor pleit om alles los te laten wat we aan regelingen hadden, maar ik zoek ‘ www.orinformatie.nl @informatief Als je niks regelt krijg je maximale flexibiliteit en minimale zekerheid’ wel naar meer universele zekerheden die niet afhangen van de klassieke relatie tussen werkgever en werknemer. Dat is nu eenmaal niet meer het pad waarlangs je dit soort zaken kunt regelen. Als we blijven hangen in de angst van de bonden dat flexwerkers hun eigen werknemers gaan beconcurreren en dat flexwerk daarom bestreden moet worden, glijden we verder af naar pure flexibilisering waar niks tegenover staat. Die weg leidt naar collectieve onverantwoordelijkheid, waarin iedereen uitsluitend opkomt voor het eigen belang.’ Je pleit al een tijd voor een nieuw sociaal contract, en daarover heb je geschreven dat het niet vrijblijvend zou mogen zijn. Hoe zou het eruit moeten zien? En hoe kun je toezien op de naleving ervan? ‘Waar het om gaat is dat je een gedeelde visie ontwikkelt op de toekomst van de arbeidsmarkt. Dan zul je een aantal dingen moeten gaan regelen om te voorkomen dat we eenzijdige flexibilisering creëren en daarmee onverantwoordelijkheid in de hand werken. Dat hele pakket moet inderdaad niet vrijblijvend zijn, en daarmee maak je het meteen ingewikkeld omdat je de steun nodig hebt van de oude instituties én van de nieuwe generaties. Dat klinkt misschien heel groot en ambiteus, maar ik geloof niet zo in manifesten. Daar hebben we er de laatste jaren een aantal van gehad, zoals Naar nieuwe arbeidsverhoudingen van AWVN en FNV Bondgenoten. Veel mensen zijn dat allang weer vergeten, terwijl het nog helemaal niet zou oud is. Dat manifestenstadium moeten we voorbij, en dat betekent dat we een aantal duidelijke keuzen zullen moeten maken over hoe we dingen gaan regelen in Nederland, en dat we vervolgens op die zaken moeten gaan handhaven. In een situatie waarin de overheid zich terugtrekt en de sociale partners niet langer de regelmacht hebben van vroeger, komt heel veel neer op handhaving. Dat moet de overheid goed beseffen. Je zult keiharde afspraken moeten maken: vastleggen, regels aanpassen en in cao’s doorvoeren. Ik zie dat wel voor me. En ik zeg het nog maar eens: het belang is enorm, want je weet wat er gebeurt als je niks regelt. Dan krijg je maximale flexibiliteit en minimale zekerheid.’ In je woorden klinkt nogal wat pessimisme door ten aanzien van werkgevers. ‘Werkgevers leunen achterover omdat ze denken dat het voordelig voor ze is om niks te doen. Dat is echter een illusie, denk ik. De flexibilisering zal wel doorgaan, maar uiteindelijk komt er een situatie waarin er onvoldoende goed gekwalificeerde mensen zijn omdat werkgevers altijd hebben geweigerd om in hun inzetbaarheid te investeren. Want al die flexwerkers vallen natuurlijk niet onder de scholingsfondsen.’ Wie zou het initiatief moeten nemen voor het nieuwe sociale akkoord? Werkgevers, werknemers of de overheid? ‘Eén van de voorwaarden voor zo’n akkoord is dat er zowel aan werkgevers- als werknemerszijde een generatiewisseling komt. Je redt het niet met de huidige bestuurders, want die weigeren om iets te doen. Je ziet aan beide zijden nu wel wat mensen van een jongere generatie naar voren komen, maar die hebben nog niet voldoende macht. Een andere mogelijkheid is dat er een persoon komt die zo’n ontwikkeling kan regisseren, en dan zou je geneigd zijn om in eerste instantie naar de politiek te kijken. En Mark Rutte OR informatie 4 | april 2012  21 Pagina 20

Pagina 22

Heeft u een clubblad, issue of digi reisgidsen? Gebruik Online Touch: pdf digitaal bladerbaar op uw website plaatsen.

OR informatie april 2012 Lees publicatie 24Home