gen terwijl ze anderzijds zorgen dat het bedrijf er beter van wordt. Dat is naar mijn mening de meest essentiële conclusie van mijn onderzoek: economische resultaten gaan hand in hand met een heel actieve behartiging van medewerkersbelangen. De positieve economische effecten traden op terwijl de ondernemingsraad bezig was voor medewerkers op te komen. Dat heeft iets te maken met je manier van kijken, en met je vaardigheid om de belangen van medewerkers te verenigen met die van het bedrijf. Dat kun je niet uit een boekje leren. Het vraagt inzicht, gevoel, vaardigheid en creativiteit om sociale en economische belangen hand in hand te laten gaan.’ Verrassing Daarbij is er volgens Wigboldus nog veel meer mogelijk dan hij in zijn veldwerk ‘De ondernemingsraad is geen partij die de hand moet ophouden’ heeft gezien. ‘Tijdens het onderzoek werd me duidelijk dat or-leden, bestuurders en HR-mensen vaak geen flauw idee hadden wat de economische betekenis was van wat de or had gedaan. Dat was vaak een grote verrassing voor ze, en ze benadrukten tijdens de interviews vaak dat het ze daar helemaal niet om te doen was geweest en dat ze er ook helemaal niet mee bezig waren geweest. Het werd ze pas duidelijk toen ze tijdens het onderzoek uiteen gingen rafelen wat ze nu eigenlijk gedaan hadden. Daar hadden ze geen benul van. Daarom heb ik het ook over economische effecten en niet over economische doelen: de or was er helemaal niet mee bezig! Ik ben ervan overtuigd dat, als die ondernemingsraden bewuster hadden gelet op hun economische impact, er nog veel meer uit de medezeggenschap zou zijn gehaald dan nu is gebeurd.’ Uitbesteden of niet? Voor luchtvaartmaatschappij KLM is 2003 een zwaar jaar. De nasleep van de terroristische aanslagen van 11 september 2001 en de ziekte SARS die Azië in zijn greep houdt, trekken een zware wissel op de winstgevendheid van het bedrijf. Het management besluit dan ook tot ingrijpende bezuinigingen. De ondernemingsraad krijgt enkele honderden adviesaanvragen te verwerken, die worden doorgespeeld naar de medezeggenschapsorganen bij de verschillende bedrijfsonderdelen, de groepscommissies. Passenger Services is één van die bedrijfsonderdelen. Er werken ruim duizend mensen. De groepscommissie van dit onderdeel krijgt in totaal 33 adviesaanvragen toegespeeld, waarvan er twee betrekking hebben op de afdelingen Paramedics en Meet And Assist Service, die zich beide bezig houden met de begeleiding van (ernstig) zieke passagiers. KLM laat weten deze diensten te willen uitbesteden vanwege het risico op claims en vanwege de hoge kosten in combinatie met een investeringsnoodzaak. Met de uitbesteding zullen 73,8 fte komen te vervallen, naast 23,3 fte aan uitzendkrachten. Daar bovenop zullen nog eens 17 re-integratieplaatsen sneuvelen. De groepscommissie van Passenger Services is not amused omdat ze op geen enkele manier is betrokken bij de totstandkoming van de plannen. Ze beschouwt de uitbesteding echter als iets onontkomelijks en wil de zaak daarom zo goed mogelijk afhandelen. De groepscommissie velt een hard oordeel over de plannen die ze in de adviesaanvraag krijgt voorgelegd. Deze zouden slecht onderbouwd zijn, noodzakelijke kosten zouden buiten de berekening zijn gehouden en de externe partij zou veel te veel vrijheid krijgen om over de inzet van begeleiders te beslissen. Verder wijst de groepscommissie overgang van de paramedici naar deze externe partij categorisch af. Als alternatief stelt de commissie voor om de regie over de inzet van begeleiders neer te leggen bij de paramedici en uitsluitend de uitvoeringstaken uit te besteden. Zo zouden de paramedici (19 medewerkers, 10,9 fte) bij KLM in dienst kunnen blijven en zou het bedrijf zelf de controle houden over de inzet van begeleiders. De paramedici vinden het plan niet ideaal – met name omdat ze niet zo zitten te wachten op regietaken – maar ze gaan er wel mee akkoord. Het bestuur van Passenger Services dient vervolgens een nieuwe adviesaanvraag in, waarin het alternatieve plan van de groepscommissie is verwerkt. De paramedici zullen voortaan voor 60 procent hun eigenlijke werk doen, en de overige 40 procent van de tijd aan regietaken besteden. De groepscommissie laat de ondernemingsraad in een pre-advies weten negatief te adviseren over het oorspronkelijke plan en een alternatief te hebben geformuleerd voor de positie van de paramedici en de regiefunctie. Verder geeft de groepscommissie een aantal gedetailleerde adviezen met betrekking tot de overgang naar de nieuwe situatie. In zijn advies schaart de ondernemingsraad zich achter de groepscommissie. Hij laat de bestuurder weten dat deze het initiatiefvoorstel dient over te nemen omdat er anders geen positief advies zal komen. De bestuurder gaat hiermee akkoord. Het werk van de groepscommissie resulteert erin dat een deel van de werkgelegenheid binnen KLM behouden blijft. Omdat dankzij de adviezen bovendien een ondoordachte uitbesteding is voorkomen, is het draagvlak voor toekomstige uitbestedingen groter dan het anders zou zijn geweest. Daarmee zijn de belangrijkste sociale effecten van de interventies van de groepscommissie genoemd. Economische effecten zijn er ook. In de eerste plaats is er een beter doortimmerd plan gekomen, omdat er kosten zijn opgevoerd die in het oorspronkelijke plan niet vermeld waren. Doordat de regie over het inzetten van begeleiders in handen is gebleven van KLM-personeel, is daarnaast voorkomen dat de externe partij allerlei begeleiders zou gaan inzetten op plaatsen waar ze niet nodig waren. Daar bovenop is gebleken dat de inzet van begeleiders onder regie van de paramedici is afgenomen, waardoor de begrote kosten met maar liefst 40 procent zijn verlaagd – een niveau dat bij nader inzien zelfs nog wat verder had kunnen worden teruggeschroefd. www.orinformatie.nl @informatief OR informatie 5 | mei 2012 ■ 23 Pagina 22

Pagina 24

Heeft u een onderwijsmagazine, modern media of eboeken? Gebruik Online Touch: lesboek van pdf naar online converteren.

OR informatie mei 2012 Lees publicatie 25Home