Waken voor welzijn Reorganisaties vormen zowel voor werkgevers als werknemers een grote uitdaging. De beoogde verbetering van de bedrijfsresultaten gaat idealiter hand in hand met grote motivatie en goede gezondheid van medewerkers. Hoe kun je dat bereiken? Door Noortje Wiezer en Tanja de Jong Elke reorganisatie is anders Communicatie, participatie en ondersteuning Belangrijke rol voor or I n 2009 startte TNO, samen met onderzoeksbureaus uit Denemarken, Finland en Polen, een onderzoek naar de vraag welke effecten reorganisaties hebben op de mentale gezondheid en het welzijn van werknemers van wie de baan behouden blijft. Vragenlijstgegevens uit de deelnemende landen werden geanalyseerd en in alle landen zijn interviews gehouden met medewerkers die bij een reorganisatie betrokken waren. Het resultaat van het onderzoek is helder en vergelijkbaar met andere onderzoeken: reorganisaties hebben over het algemeen een negatief effect op de mentale gezondheid en het welzijn van medewerkers. Een reorganisatie leidt tot baanonzekerheid, ook bij degenen die ‘mogen blijven’, en dat leidt tot stress. Bovendien verhoogt een reorganisatie de werkdruk, en daarmee de stress, omdat hetzelfde werk in veel gevallen door minder mensen moet worden gedaan. Reorganisaties zetten de sociale verhoudingen in een organisatie op scherp. De steun die medewerkers van hun leidinggevende ervaren daalt, en het aantal conflicten tussen collega’s neemt toe. Vooral medewerkers die verwachten moeilijk een andere baan te kunnen vinden en die weinig verReorganisaties: goede aanpak voorkomt stress en onvrede trouwen hebben in hun eigen capaciteiten, hebben last van een reorganisatie. Het onderzoek leverde ook goed nieuws op: niet alle reorganisaties hebben dezelfde negatieve effecten. Het verschil zit voor een deel in de wijze waarop de reorganisatie wordt aangepakt. Om in kaart te brengen welke maatregelen genomen kunnen worden om ervoor te zorgen dat de negatieve effecten van een reorganisatie voor medewerkers zo gering mogelijk zijn, zijn workshops georganiseerd in Denemarken, Finland, Polen en Nederland. Hiervoor zijn verschillende stakeholders uitgenodigd: managers, HR-adviseurs, or-functionarissen, arbo-professionals en consultants. De workshops leverden een overzicht op van kansrijke initiatieven en maatregelen die voor, tijdens of na een reorganisatie genomen kunnen worden. In veel van de deelnemende organisaties was de or de ‘bewaker’ en soms de initiatiefnemer van deze maatregelen. Dialoog Deelnemers aan de workshop in discussie. 18 ■ OR informatie 8/9 | augustus/september 2012 Er zijn drie factoren in een reorganisatieproces die de relatie tussen reorganisaties en de mentale gezondheid en het welzijn van medewerkers sterk beïnvloeden: communicatie, participatie en ondersteuning. Communicatie is op alle niveaus van groot belang. Niet alleen managers, ook middenmanagers, werknemers en de or zullen tijdig en adequaat geïnformeerd moeten worden. Het is daarbij belangrijk dat er niet alleen informatie verspreid wordt, maar dat er ook sprake is van een dialoog. Medewerkers op alle niveaus in de organisatie moeten de gelegenheid krijgen om vragen te stellen of suggesties te doen. De informatie zal niet alleen adequaat moeten zijn, de boodschap zal helder moeten zijn en zal bij voorkeur aan alle medewerkers op hetzelfde moment gecommuniceerd moeten worden. Het is daarnaast verstandig om sommige informatie meerdere keren te verstrekken. Zeker in onzekere tijden of als de boodschap pijnlijk is, zullen mensen niet alle informatie meteen goed onthouden. Participatie is de tweede factor. Reorganisatieprocessen waarin medewerkers hebben kunnen meedenken over het invullen van de nieuwe organisatie, of over het reorganisatieproces zelf, komen als het minst belas@informatief www.orinformatie.nl Pagina 17

Pagina 19

Voor brochures, online onderwijs magazines en vakbladen zie het Online Touch online publisher CMS systeem. Met de mogelijkheid voor een online shop in uw sportbladen.

OR informatie 8-9 Lees publicatie 28Home