Opinie Sociale dialoog en eurocrisis Door Paul F. van der Heijden I n een aantal landen van de Europese Unie, met name Griekenland, Spanje en Portugal, worden stevige maatregelen genomen om de nationale huishoudboekjes op orde te krijgen. Wat er in Griekenland gebeurt, krijgt ook in onze media wel de nodige aandacht, maar dieper gravende analyses over wat dat precies betekent voor bijvoorbeeld de arbeidsverhoudingen lees je niet veel. Stel je eens voor dat de Nederlandse regering om het huishoudboekje op orde te krijgen loon- en pensioenverlagingen afkondigt en nog veel meer van dergelijke maatregelen neemt zonder overleg met de bonden en werkgevers – laat staan overeenstemming. Iedereen snapt wel dat als er harde maatregelen genomen moeten worden om een crisis te keren, het normale overleg over bijvoorbeeld lonen en pensioenen niet, of niet uitgebreid, kan plaatsvinden. Maar als een crisis jaar na jaar voortduurt, komt er een moment om te bedenken hoe je de sociale dialoog met vakorganisaties en werkgevers over voor werknemers belangrijke onderwerpen wilt voeren. De Griekse vakbonden hadden er dan ook zó schoon genoeg van dat er zonder hen over hun leden wordt geregeerd dat zij hebben geklaagd bij de International Labour Organization (ILO) in Genève. De ‘Griekse FNV’ en een aantal andere bonden, waaronder de International Confederation of Trade Unions (ITUC), menen dat de collectieve onderhandelingsrechten van de vakbonden zijn geschonden door de ‘soberheidsmaatregelen’ van opeenvolgende Griekse regeringen, en stellen dat het zo niet door kan gaan. Griekenland is lid van de ILO, een speciaal onderdeel van de VN, en Een zekere leeftijd V Door Jan Popma ijftig-plus, dan ben je, aldus de titel van een recente televisiehit, een man ‘van een zekere leeftijd’. Laat ik nu zélf net vijftig geworden zijn (en ja, de foto naast deze column is alweer een paar jaar oud). Vijftig-plus, dat klinkt als ‘vette kaas’. Het riekt naar ‘oud en belegen’. Dat verklaart vast ook waarom ik in mijn vorige twee columns zo fel tegen flex en überflex heb betoogd. Vijftig-plus, dan wil 8 ■ OR informatie 12 | december 2012 heeft, net als Nederland, de belangrijke verdragen over vrijheid van vakorganisatie, het recht op collectieve onderhandelingen et cetera geratificeerd. De ILO constateert dat alle door de Griekse regering genomen maatregelen grote impact hebben op de arbeidsverhoudingen en roept de Griekse regering op zich hiervan bewust te zijn en de komende tijd in dialoog met de vakorganisaties en werkgevers te bespreken hoe het verder moet gaan. Die partijen zullen betrokken moeten worden bij eventuele nieuwe afspraken van de Griekse regering met de Europese Commissie, het IMF en de Europese Centrale Bank. Onderhandelingsvrijheid voor vakorganisaties is een van de fundamentele arbeidsrechten. Ieder land dat lid is van de ILO, en zeker als er verdragen in deze zin zijn geratificeerd, is gehouden deze fundamentele arbeidsrechten te respecteren en te zorgen dat ze worden nageleefd. Met begrip voor de speciale omstandigGeleide loonpolitiek kan niet door de beugel heden waarin een land verkeert, zoals Griekenland, kun je enige tijd afzien van de gebruikelijke overlegsituaties, maar zo’n uitzonderingssituatie kan niet jaren blijven duren. Een alleen door de regering vastgestelde geleide loonpolitiek, zoals wij vroeger in Nederland wel hebben gekend, kan de toets der kritiek bij de ILO niet doorstaan. Griekenland zal zichzelf voor een belangrijk deel opnieuw moeten uitvinden de komende jaren, maar zal daarbij zeker ook de sociale dialoog met vakorganisaties en werkgeversorganisaties moeten blijven voeren. Veele zaken kunnen onder omstandigheden anders worden, en veel wordt ook vloeibaar, maar fundamentele arbeidsrechten zoals het recht om collectief over arbeidsvoorwaarden te onderhandelen blijven gelden. Paul F. van der Heijden is hoogleraar Internationaal Arbeidsrecht. je geen flex. Je hoopt dat je dan een ‘zekere leeftijd’ hebt, in de zin dat eindelijk sommige dingen zeker zijn in het leven. Waaronder je baan. Quod non. Medio november meldde het CBS dat, na de jongere werknemers, nu de vijftig-plussers bij duizenden op de schroothoop van de arbeidsmarkt belanden. De flexibele schil van jongeren is de afgelopen jaren al afgepeld, en nu zijn de mannen en vrouwen ‘van een zekere leeftijd’ aan de beurt. Met als belangrijkste zekerheid dat de meesten geen baan meer zullen vinden. Het CBS leert óók, in zijn rapport Werkhervattingskansen na instroom in de WW, dat anno 2008, nog vóór de crisis, minder dan de helft van de vijftigjarige werklozen binnen een jaar weer aan het werk kwam, met nog veel treuriger kansen na het vijfenvijftigste levensjaar. Anno 2012 zullen de perspectieven van mannen ‘van een zekere leeftijd’ zeker niet rooskleuriger zijn – evenmin als die van oudere vrouwen. Dankzij ‘Marx’ Rutte wordt bovendien de duur van de WW ingekort. Feitelijk tot één jaar, want daarna kom je op bijstandsniveau. De ideologische schaamlap @informatief www.orinformatie.nl Pagina 7

Pagina 9

Voor PDF-en, online catalogussen en clubbladen zie het Online Touch content management system systeem. Met de mogelijkheid voor een online shop in uw club bladen.

OR informatie december 2012 Lees publicatie 1Home


You need flash player to view this online publication